SÄ°TE MENU
FAALÄ°YETLERÄ°MÄ°Z
Danışmanlık Hizmetleri
ÃœYELÄ°K SÄ°STEMÄ°
Duyurular
Ä°Å?sizlik Sigortası
4447 sayılı Kanunda Ä°Å?sizlik Sigortasının genel hükümleri açıklanmaktadır. Ä°Å?sizlik sigortası nedir? Bir iÅ?yerinde çalıÅ?ırken, çalıÅ?ma istek, yetenek, saÄ?lık ve yeterliliÄ?inde olmasına raÄ?men, herhangi bir kasıt ve kusuru olmaksızın iÅ?ini kaybeden sigortalılara iÅ?siz kalmaları nedeniyle uÄ?radıkları gelir kaybını belli süre ve ölçüde karÅ?ılayan, sigortacılık tekniÄ?i ile faaliyet gösteren zorunlu sigortadır. SigortalılıÄ?ın baÅ?lamasıyla birlikte, sigortalılar ile bunların iÅ?verenlerinin sigorta hak ve yükümlülükleri de iÅ?lemeye baÅ?lar. Ä°Å?veren; hizmet akdi iÅ?veren tarafından sona erdirilen, sigortalı tarafından haklı nedenle feshedilen, iÅ?yerinin el deÄ?iÅ?tirmesi veya baÅ?kasına geçmesi, kapanması veya kapatılması, iÅ?in veya iÅ?yerinin niteliÄ?inin deÄ?iÅ?mesi nedenleriyle iÅ?ten çıkarılan sigortalılar hakkında örneÄ?i Kurumca hazırlanacak üç nüsha iÅ?ten ayrılma bildirgesi düzenleyip, 15 gün içinde bir nüshasını Kuruma göndermek, bir nüshasını sigortalı iÅ?size vermek ve bir nüshasını da iÅ?yerinde saklamakla yükümlüdür. Aksi halde 1.000 TL idari para cezası uygulanır. Ä°Å?sizlik sigortası primlerinin toplanmasından Sosyal Sigortalar Kurumu, diÄ?er her türlü hizmet ve iÅ?lemlerin yapılmasından Ä°Å? ve Ä°Å?çi Bulma Kurumu Genel MüdürlüÄ?ü görevli, yetkili ve sorumludur. Ä°Å?sizlik sigortası ödeneÄ?i kimleri kapsar? Bu Kanun, -Hizmet akdi ile bir veya birden fazla iÅ?veren tarafından çalıÅ?tırılanları, -4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iÅ? sözleÅ?mesi ile çalıÅ?anlardan iÅ?sizlik sigortası primi ödeyen isteÄ?e baÄ?lı sigortalıları, -Ticari taksi, dolmuÅ? ve benzeri nitelikteki Å?ehir içi toplu taÅ?ıma aracı iÅ?yerleri çalıÅ?anlarını, -Hizmet akdine baÄ?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına baÄ?ımsız çalıÅ?anlar tarafından Kültür ve Turizm BakanlıÄ?ınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iÅ? sözleÅ?mesiyle çalıÅ?tırılanları, -506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde açıklanan sandıklara tabi sigortalıları, kapsar. Ä°Å?sizlik sigortası prim oranı kaçtır? Ä°Å?sizlik sigortası primi, sigortalının 5510 sayılı Kanunun 80 ve 82 nci maddelerinde belirtilen prime esas aylık brüt kazançlarından; - % 1 sigortalı, - % 2 iÅ?veren, - %1 Devlet payı olarak alınır. - Ä°steÄ?e baÄ?lı sigortalılardan iÅ?sizlik sigortası primini ödeyenlerden ise % 1 sigortalı ve % 2 iÅ?veren payı alınır. Ä°Å?sizlik sigortasına iÅ?verenlerce ödenen primler kazancın tespitinde gider olarak kabul edilir, sigortalılarca ödenen primler de gerçek ücretin hesaplanmasında gelir vergisi matrahından indirilir. Ä°Å?sizlik sigortası ödeneÄ?ine hak kazanma Å?artları nelerdir? Bu Kanun uyarınca sigortalı sayılanlardan hizmet akitleri aÅ?aÄ?ıda belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona erenler, Kuruma süresi içinde Å?ahsen baÅ?vurarak yeni bir iÅ? almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri ve bu Kanunda yer alan prim ödeme koÅ?ullarını saÄ?lamıÅ? olmaları kaydıyla iÅ?sizlik ödeneÄ?i almaya hak kazanırlar. a) Hizmet akdi iÅ?veren tarafından sona erdirilmiÅ? olmak, b) Hizmet akdi, süresi belli olsun veya olmasın sürenin bitiminden önce veya bildirim önelini beklemeksizin haklı nedenle sigortalı tarafından feshedilmiÅ? olmak, c) Ä°Å?yerinin el deÄ?iÅ?tirmesi veya baÅ?kasına geçmesi, kapanması veya kapatılması, iÅ?in veya iÅ?yerinin niteliÄ?inin deÄ?iÅ?mesi nedenleriyle iÅ?ten çıkarılmıÅ? olmak. Ä°Å?sizlik sigortası ödeneÄ?ine nasıl baÅ?vurulur? Sigortalı iÅ?sizin, ödeme ve hizmetlerden yararlanabilmesi için iÅ?ten ayrılma bildirgesi ile birlikte hizmet akdinin feshedildiÄ?i tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde Kuruma (Ä°Å?kur) doÄ?rudan veya elektronik ortamda baÅ?vurması gerekir. Mücbir sebepler dıÅ?ında, baÅ?vuruda gecikilen süre iÅ?sizlik ödeneÄ?i almaya hak kazanılan toplam süreden düÅ?ülür. Ä°Å?sizlik sigortası ödeneÄ?i nasıl hesaplanır? Sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. Bu Å?ekilde hesaplanan iÅ?sizlik ödeneÄ?i miktarı, 4857 sayılı Ä°Å? Kanununun göre onaltı yaÅ?ından büyük iÅ?çiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez. Ä°Å?sizlik sigortası ödeneÄ?i ne kadar süre ödenir? Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalıÅ?mıÅ? olanlardan, son üç yıl içinde; a) 600 gün sigortalı olarak çalıÅ?ıp iÅ?sizlik sigortası primi ödemiÅ? olan sigortalı iÅ?sizlere 180 gün, b) 900 gün sigortalı olarak çalıÅ?ıp iÅ?sizlik sigortası primi ödemiÅ? olan sigortalı iÅ?sizlere 240 gün, c) 1080 gün sigortalı olarak çalıÅ?ıp iÅ?sizlik sigortası primi ödemiÅ? olan sigortalı iÅ?sizlere 300 gün, Süre ile iÅ?sizlik ödeneÄ?i verilir. Ä°Å?sizlik ödeneÄ?i her ayın sonunda aylık olarak iÅ?sizin kendisine ödenir. Ä°lk iÅ?sizlik ödeneÄ?i ödemesi ise ödeneÄ?e hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yapılır. Ä°Å?sizlik ödeneÄ?i damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Ä°Å?sizlik ödeneÄ?i, nafaka borçları dıÅ?ında haciz veya baÅ?kasına devir ve temlik edilemez. Sigortalının kusurundan kaynaklandıÄ?ı belirlenen fazla ödemeler yasal faizi ile birlikte geri alınır. Ã?len sigortalı iÅ?sizlere ait fazla ödemeler geri tahsil edilmez. Sigortalı, iÅ?sizlik ödeneÄ?inden yararlanma süresini doldurmadan tekrar iÅ?e girer ve iÅ?sizlik sigortası ödeneÄ?inden yararlanmak için bu Kanunun öngördüÄ?ü Å?artları yerine getiremeden yeniden iÅ?siz kalırsa, daha önce hak ettiÄ?i iÅ?sizlik ödeneÄ?i süresini dolduruncaya kadar bu haktan yararlanmaya devam eder. Bu Kanunun öngördüÄ?ü Å?artları yerine getirmek suretiyle yeniden iÅ?siz kalınması halinde ise, sadece bu yeni hak sahipliÄ?inden doÄ?an süre kadar iÅ?sizlik ödeneÄ?i ödenir. Ä°Å?sizlik sigortası ödemesi yapılanların bu dönemdeki genel saÄ?lık sigortası primleri Kurum tarafından karÅ?ılanır. Ä°Å?sizlik sigortası ödeneÄ?i hangi koÅ?ullarda iptal edilir? Ä°Å?sizlik ödeneÄ?i almakta iken; a)Kurumca teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıÅ?tıkları iÅ?in ücret ve çalıÅ?ma koÅ?ullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir iÅ?i haklı bir nedene dayanmaksızın reddeden, b)Ä°Å?sizlik ödeneÄ?i aldıÄ?ı sürede gelir getirici bir iÅ?te çalıÅ?tıÄ?ı veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluÅ?undan yaÅ?lılık aylıÄ?ı aldıÄ?ı tespit edilen, c)Kurum tarafından önerilen meslek geliÅ?tirme, edindirme ve yetiÅ?tirme eÄ?itimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karÅ?ın devam etmeyen, d)Haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çaÄ?rıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyen, Sigortalı iÅ?sizlerin iÅ?sizlik ödenekleri kesilir. Ancak (c) ve (d) bentlerinde öngörülen ödeneklerin kesilme gerekçesinin ortadan kalkması halinde, iÅ?sizlik ödeneÄ?i ödenmesine yeniden baÅ?lanır. Å?u kadarki bu suretle yapılacak ödemenin süresi baÅ?langıçta belirlenmiÅ? olan toplam hak sahipliÄ?i süresinin sonunu geçemez. Muvazzaf askerlik dıÅ?ında herhangi bir nedenle silah altına alınanlarla hastalık ve analık nedeniyle geçici iÅ? göremezlik ödeneÄ?i almaya hak kazanan sigortalı iÅ?sizlerin iÅ?sizlik ödeneklerinin ödenmesi bu durumların devamı süresince durdurulur. Ä°Å?sizlik sigortasında teÅ?vik uygulaması nasıl yapılmaktadır? Ä°Å?sizlik ödeneÄ?i alanların; “iÅ?e alındıÄ?ı tarihten önceki aydan baÅ?layarak iÅ?e alan iÅ?yerine ait son altı aylık dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak iÅ?e alınması kaydıyla,” 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primi tutarının yüzde biri olmak üzere iÅ?çi ve iÅ?veren payı sigorta primleri ile genel saÄ?lık sigortası primi, kalan iÅ?sizlik ödeneÄ?i süresince Fondan karÅ?ılanır. Bu süre baÅ?langıçta belirlenen toplam hak sahipliÄ?i süresinden düÅ?ülür. Söz konusu primlerin Ä°Å?sizlik Sigortası Fonundan karÅ?ılanabilmesi için iÅ?verenlerin çalıÅ?tırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi, varsa prime esas alt kazanç sınırı ile prime esas kazanç arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta kollarına iliÅ?kin prim tutarı farkı ile iÅ?sizlik sigortası primlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna ödemiÅ? olması Å?arttır. Bu maddede düzenlenen teÅ?vik, 5510 sayılı Kanun kapsamında bulunanlarla aynı Å?artlarda olmak üzere 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de uygulanır. Bu destek unsurundan diÄ?er ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan iÅ?verenler; aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. Bu durumda, iÅ?verenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca, iÅ?çinin, iÅ?ten ayrıldıÄ?ı iÅ?yerinde tekrar iÅ?e baÅ?laması halinde bu teÅ?vik hükümlerinden yararlanılamaz. Ä°Å?sizlik sigortasının ödenme süresi içinde ödenmesi gereken geçici iÅ? göremezlik ödeneÄ?inin miktarı iÅ?sizlik ödeneÄ?i miktarından fazla olamaz. |