5510 sayılı Kanuna göre kimler sigortalı sayılır?

Kanunun kısa vadeli sigorta kolları (i�? kazası, meslek hastalı�?ı ve hastalık) ve uzun vadeli sigorta kolları (malullük, ya�?lılık ve ölüm) uygulaması bakımından sigortalı sayılanlar �?unlardır.

4/a) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanlar, (SSK’lılar)

1) İ�?çi sendikaları ve konfederasyonları ile sendika �?ubelerinin ba�?kanlıkları ve yönetim kurullarına seçilenler,

2) Bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılan; film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri di�?er u�?ra�?ları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalı�?anlar ile dü�?ünürler ve yazarlar,

3) Mütekabiliyet esasına dayalı olarak uluslararası sosyal güvenlik sözle�?mesi yapılmı�? ülke uyru�?unda olanlar hariç olmak üzere, yabancı uyruklu ki�?ilerden hizmet akdi ile çalı�?anlar,

4) 4081 sayılı �?iftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanuna göre çalı�?tırılanlar,

5) 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanununda belirtilen umumî kadınlar,

6) Milli E�?itim Bakanlı�?ı tarafından düzenlenen kurslarda usta ö�?retici olarak çalı�?tırılanlar, kamu idarelerinde ders ücreti kar�?ılı�?ı görev verilenler ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (C) bendi kapsamında çalı�?tırılanlar,

7) Türkiye İ�? Kurumu tarafından düzenlenen Toplum Yararına �?alı�?ma Programlarından yararlananlar, (Türkiye İ�? Kurumu prim ödeme yükümlüsü olmakla birlikte bu Kanun kapsamında i�?yeri ve i�?veren sayılmaz.)

sigortalıdır.

4/a sigortalılarının sigortalılı�?ı ne zaman ba�?lar?

�?alı�?maya, meslekî e�?itime veya staja ba�?ladıkları tarihten itibaren ba�?lar.

4/a sigortalılarının bildirimi ne zaman yapılır?

İ�?verenler sigortalılık ba�?langıç tarihinden önce, sigortalı i�?e giri�? bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Ancak i�?veren tarafından sigortalı i�?e giri�? bildirgesi;

a) İn�?aat, balıkçılık ve tarım i�?yerlerinde i�?e ba�?latılacak sigortalılar için, en geç çalı�?maya ba�?latıldı�?ı gün,

b) Yabancı ülkelere sefer yapan ula�?tırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalı�?tırılanlar ile Kuruma ilk defa i�?yeri bildirgesi verilecek i�?yerlerinde; ilk defa sigortalı çalı�?tırmaya ba�?lanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalı�?maya ba�?layan sigortalılar için, çalı�?maya ba�?ladıkları tarihten itibaren en geç söz konusu bir aylık sürenin doldu�?u tarihe kadar,

c) Kamu idarelerince istihdam edilen 4447 sayılı İ�?sizlik Sigortası Kanununa göre i�?sizlik sigortasına tabi olmayan sözle�?meli personel ile kamu idarelerince yurt dı�?ı görevde çalı�?mak üzere i�?e alınanların, çalı�?maya ba�?ladıkları tarihten itibaren bir ay içinde,

Kuruma verilmesi halinde, sigortalılık ba�?langıcından önce bildirilmi�? sayılır.

İ�?veren tarafından bildirim geç yapılması halinde Kanunun 102 nci maddesi hükümlerine göre idarî para cezası uygulanır.

4/a sigortalıları i�?e ba�?ladıklarını Kuruma kendileri bildirebilirler mi?

Sigortalılar, çalı�?maya ba�?ladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde, sigortalı olarak çalı�?maya ba�?ladıklarını Kuruma bildirirler. Ancak, sigortalının kendini bildirmemesi, sigortalı aleyhine delil te�?kil etmez. İdari para cezası uygulanmaz.

4/a sigortalılarının sigortalılı�?ı ne zaman sona erer?

Hizmet akdinin sona erdi�?i tarihte sona erer.

İ�?verenler sigortalının i�?ten çıkı�? bildirimini, en geç 10 gün içinde Kuruma yapmalıdır. Bildirim geç yapılması halinde Kanunun 102 nci maddesi hükümlerine göre idarî para cezası uygulanır.

Hastalık ve analık sigortası hükümlerinin uygulanmasında sigortalılık ne zaman sona erer?

a) İlgili kanunlar gere�?i sigortalının ücretsiz izinli olması, greve i�?tirak etmesi veya i�?verenin lokavt yapması hallerinde, bu hallerin sona ermesini,

b) Di�?er hallerde ise birinci fıkrada belirtilen tarihleri,

takip eden 10. günden ba�?lanarak yitirilmi�? sayılır.

4/b) Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlardan ise; (Ba�?-kur’lular)

1) Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar,

2) Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar,

3) Anonim �?irketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmü�? komandit �?irketlerin komandite ortakları, di�?er �?irket ve donatma i�?tiraklerinin ise tüm ortakları,

4) Tarımsal faaliyette bulunanlar,

5) 6132 sayılı At Yarı�?ları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler,

sigortalıdır.

4/b sigortalılarının sigortalılı�?ı ne zaman ba�?lar?

Gelir vergisi mükellefi olanlar ile �?ahıs �?irketlerinden kolektif, adi komandit �?irketlerin komandite ve komanditer ortakları ve donatma i�?tiraki ortaklarının vergi mükellefiyetlerinin ba�?ladıkları tarihten;

Sermaye �?irketlerinden limited �?irket ortakları ile sermayesi paylara bölünmü�? komandit �?irketlerin komandite ortaklarının, �?irketin ticaret sicil memurluklarınca tescil edildikleri tarihten; anonim �?irketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının yönetim kuruluna seçildikleri tarihten;

Gelir vergisinden muaf olanların ise esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı oldukları tarihten; (kayıt ve tescil i�?lemleri ile ilgili olarak kanunla kurulmu�? ilgili meslek kurulu�?larının görü�?leri alınır)

Tarımda kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlar için tarımsal faaliyetlerinin kanunla kurulu ilgili meslek kurulu�?larınca veya kendilerince, bir yıl içinde bildirilmesi halinde kaydedildi�?i tarihten, bu süre içinde bildirilmemesi halinde ise bildirimin Kuruma yapıldı�?ı tarihten; (kayıt ve tescil i�?lemleri ile ilgili olarak kanunla kurulmu�? ilgili meslek kurulu�?larının görü�?leri alınır)

Köy ve mahalle muhtarları için seçildikleri tarihten; 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilenler için ise lisans belgesine istinaden fiilen çalı�?maya ba�?ladıkları tarihten,

itibaren ba�?lar.

4/b sigortalılarının bildirimi ne zaman yapılır?

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendindekiler (tarımsal faaliyette bulunanlar) hariç olmak üzere di�?er alt bentleri kapsamında sigortalı sayılan ki�?ilerden,

Köy ve mahalle muhtarları için seçildiklerine ili�?kin mazbatalarını ilgili seçim kurulundan aldıkları tarihten,

Sigortalılıkları vergi mükellefiyetlerinin ba�?ladı�?ı tarihten ba�?layan sigortalılar için vergi mükellefiyeti i�?leminin tesis tarihinden itibaren iki ayı geçmemek üzere ilgili vergi dairesince vergi mükellefinin i�?e ba�?lama i�?lemlerinin tekemmül ettirildi�?i tarihten ve di�?erleri için 7 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılık ba�?langıcından;

(4) numaralı alt bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için ise kanunla kurulu meslek kurulu�?larına kayıt tarihinden itibaren kendi mevzuatına göre kayıt veya tescili yapan ilgili kurum, kurulu�? ve birlikler, vergi daireleri ve Esnaf ve Sanatkâr Sicil Müdürlü�?ü sigortalı i�?e giri�? bildirgesi düzenleyerek Kuruma vermekle yükümlüdür.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde sayılanların bildirimleri en geç 15 gün, (4) numaralı alt bendinde sayılanların bildirimleri ise en geç bir ay içinde yapılır.

Ayrıca 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendinde sayılanların kendileri tarafından da sigortalılık bildirimleri yapılabilir.

4 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilenlerin ise çalı�?maya ba�?ladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde tescil eden kurulu�? tarafından Kuruma bildirilmesi zorunludur. Kurum bu bildirimlerden itibaren bir ay içinde tescili yapılan ki�?ilere, sigortalılık hak ve yükümlülüklerinin ba�?ladı�?ını bildirir.

Bildirim geç yapılması halinde Kanunun 102 nci maddesi hükümlerine göre idarî para cezası uygulanır.

4/b sigortalılarının sigortalılı�?ı ne zaman sona erer?

1) Gelir vergisi mükellefi olanlar için, mükellefiyetlerini gerektiren faaliyetlerine son verdikleri tarihten,

2) Gelir vergisinden muaf olanlar için, esnaf ve sanatkâr sicili kaydının silindi�?i veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (k) bendi kapsamına girdi�?i tarihten,

3) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (3) numaralı alt bendi kapsamına girenlerden, �?ahıs �?irketlerinden kolektif, adi komandit �?irketlerin komandite ve komanditer ortakları ve donatma i�?tiraki ortaklarının vergi mükellefiyetlerinin sona erdi�?i tarihten, sermayesi paylara bölünmü�? komandit �?irketlerin komandite ortaklarının, �?irketin ticaret sicil memurlu�?undan kaydının silindi�?i tarihten, limited �?irket ortaklarından hisselerinin tamamını devreden sigortalıların, hisse devrinin yapılmasına ortaklar kurulunca karar verildi�?i tarihten, anonim �?irketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının yönetim kurulu üyeliklerinin sona erdi�?i tarihten, iflas veya tasfiye durumu ile münfesih duruma dü�?en �?irketler için orta�?ın talep etmesi halinde, mahkeme kararı ile iflasın, tasfiyenin açılmasına, ortaklar kurulu kararı ile tasfiyenin ba�?lamasına veya �?irketin münfesih duruma dü�?mesine karar verildi�?i, ortakların talepte bulunmaması halinde, mahkemece iflasın kapatılmasına karar verildi�?i, tasfiyesi sonuçlanan �?irketlerin ortaklıklarının ise tasfiye kurulu kararının ticaret sicili memurlu�?unca tescil edildi�?i tarihten,

5) Tarımda kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlar için, tarımsal faaliyetinin sona erdi�?i veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi uyarınca muafiyet kapsamına girdi�?i yahut 65 ya�?ını doldurması nedeniyle talepte bulundu�?u tarihten,

6) Köy ve mahalle muhtarlarının, muhtarlık görevlerinin sona erdi�?i tarihten,

7) Herhangi bir yabancı ülkede ikamet eden ve o ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olarak çalı�?maya ba�?ladı�?ı veya ikamet esasına ba�?lı olarak, o ülke sosyal güvenlik sistemine dahil oldu�?u tarihten bir  gün öncesinden,

8) (3) numaralı alt bent kapsamında iflas veya tasfiye durumu ile münfesih duruma dü�?en �?irketlerin ortaklarından 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalı�?maya ba�?layanların, çalı�?maya ba�?ladıkları tarihten bir  gün öncesinden,

9) Köy ve mahalle muhtarlarından; kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?masından dolayı gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar  hariç, aynı zamanda hizmet akdi ile çalı�?anların çalı�?maya ba�?ladı�?ı tarihten bir  gün öncesinden,

10) Gelir vergisinden muaf olan, ancak esnaf ve sanatkârlar sicili kaydına istinaden 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, bu sigortalılıklarının devamı sırasında, hizmet akdi ile çalı�?anların çalı�?maya ba�?ladı�?ı tarihten bir  gün öncesinden,

11) 6132 sayılı Kanuna tabi jokey ve antrenörler için, lisansları yenilenmeyenlerin lisanslı oldukları yılın sonundan,

itibaren sigortalılı�?ı sona erer.

Sigortalıların kendileri ve sözü edilen bentte belirtilen faaliyetin sona erme halinin bildirildi�?i kurulu�?lar veya vergi daireleri tarafından sigortalının i�?ten çıkı�? bildirimi, en geç 10 gün içinde Kuruma yapılmalıdır. Bildirim geç yapılması halinde Kanunun 102 nci maddesi hükümlerine göre idarî para cezası uygulanır.

Bu ki�?ilerin meslek kurulu�?larına ya da vergi dairelerine olan yükümlülüklerini yerine getirmemi�? olmaları, sigortalılı�?ın sona ermesine ili�?kin belge ya da bilginin verilmesine engel te�?kil etmez.

Vergi dairelerince vergi mükellefiyetinin sona erdi�?ine ili�?kin yapılacak bildirimlerde bu süre vergi mükellefiyeti terk i�?leminin tesis tarihinden itibaren iki ayı geçmemek üzere vergi mükellefinin i�?i bırakma i�?lemlerinin vergi dairelerince tekemmül ettirildi�?i tarihten ba�?lar.

4/c) Kamu idarelerinde çalı�?anlar; (Devlet Memurları)

1) Kurulu�? ve personel kanunları veya di�?er kanunlar gere�?ince seçimle veya atama yoluyla kamu idarelerinde göreve gelenlerden; bu görevleri sebebiyle kendilerine ilgili kanunlarında Devlet memurları gibi emeklilik hakkı tanınmı�? olanlardan hizmet akdi ile çalı�?mayanlar,

2) Ba�?bakan, bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, belediye ba�?kanları, il encümeninin seçimle gelen üyeleri,

3) Devlet memuru iken, bu kapsamdaki ki�?ilerin kurdu�?u sendikalar ve konfederasyonları ile sendika �?ubelerinin ba�?kanlıkları ve yönetim kurullarına seçilenlerden aylıksız izne ayrılanlar,

4) Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda, Türk Silâhlı Kuvvetleri hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askerî ö�?renci olanlar ile astsubay meslek yüksek okulları ve astsubay nasp edilmek üzere temel askerlik e�?itimine tâbi tutulan adaylar,

(okulları tamamlamadan ayrılanlar ile bu okulları tamamlamalarına ra�?men görevlerine ba�?lamadan ayrılanların, bu okullarda geçen e�?itim süreleri sigortalılıklarından sayılmaz.)

5) Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlü�?ü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlü�?ü hesabına okumaya devam eden ö�?renciler,

(okulları tamamlamadan ayrılanlar ile bu okulları tamamlamalarına ra�?men görevlerine ba�?lamadan ayrılanların, bu okullarda geçen e�?itim süreleri sigortalılıklarından sayılmaz.)

5510 sayılı Kanunun 4. maddesi gere�?ince zorunlu sigortalı sayılırlar.

4/c sigortalılarının sigortalılı�?ı ne zaman ba�?lar?

Göreve ba�?ladıkları veya bu Kanunun 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (d) ve (e) bentleri kapsamındaki okullarda ö�?renime ba�?ladıkları tarihten,

4/c sigortalılarının bildirimi ne zaman yapılır?

İ�?verenler, bu kapsamda ilk defa veya tekrar çalı�?tırmaya ba�?lattıkları ki�?ileri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen sigortalılık ba�?langıcından itibaren, 15 gün içinde sigortalı i�?e giri�? bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. Aynı kamu idaresinin farklı birimleri arasındaki naklen tayin ve görevlendirmelerde bildirim yapılmaz.

İ�?verenler tarafından bildirimin geç yapılması halinde Kanunun 102 nci maddesi hükümlerine göre idarî para cezası uygulanır.

4/c sigortalılarının sigortalılı�?ı ne zaman sona erer?

1) �?lüm veya aylık ba�?lanmasını gerektiren hallerde görev aylıklarının kesildi�?i tarihi, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde belirtilen ya�? hadleri ile sıhhi izin sürelerinin doldurulması halinde ise bu süre ve hadlerin dolduruldu�?u tarihleri takip eden ayba�?ından,

2) Di�?er hallerde ise görevden ayrıldıkları tarihten,

itibaren sona erer.

İ�?verenler sigortalının i�?ten çıkı�? bildirimini, en geç 10 gün içinde Kuruma yapmalıdır. Bildirim geç yapılması halinde Kanunun 102 nci maddesi hükümlerine göre idarî para cezası uygulanır.

Tutuklu ve hükümlüler hangi kapsamda sigortalı sayılırlar?

Hizmet akdi ile çalı�?mamakla birlikte, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde olu�?turulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalı�?tırılan hükümlü ve tutuklular hakkında,

i�? kazası ve meslek hastalı�?ı ile analık sigortası uygulanır ve bunlar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.

Aday çırak, çırak ve i�?letmelerde mesleki e�?itim gören ö�?renciler hangi kapsamda sigortalı sayılırlar?

3308 sayılı Meslekî E�?itim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve i�?letmelerde meslekî e�?itim gören ö�?renciler hakkında,

i�? kazası ve meslek hastalı�?ı ile hastalık sigortası uygulanır. 4 üncü maddenin  birinci fıkrasının (a) bendi  kapsamında  sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan ki�?i durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sa�?lık sigortası hükümleri uygulanır.

Meslek lisesi ve üniversite ö�?rencilerinden staja tabi tutulanlar hangi kapsamda sigortalı sayılırlar?

Aylık prime esas kazanç tutarı, asgari ücretin altında olanlar hakkında, i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası uygulanır.

Bu ki�?iler, 4 üncü maddenin  birinci  fıkrasının (a) bendi  kapsamında  sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan ki�?i durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sa�?lık sigortası hükümleri uygulanır.

2547 sayılı Yüksekö�?retim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalı�?tırılan ö�?renciler hangi kapsamda sigortalı sayılırlar?

Aylık prime esas kazanç tutarı, asgari ücretin altında olanlar hakkında, i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası uygulanır.

Bu ki�?iler, 4 üncü maddenin  birinci  fıkrasının (a) bendi  kapsamında  sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan ki�?i durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sa�?lık sigortası hükümleri uygulanır.

Harp Malulleri hangi kapsamda sigorta sayılırlar?

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalı�?anlar hakkında i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri uygulanır. Aylıkları kesilmez.

İ�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri uygulananların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri halinde, bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay ba�?ından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları da uygulanır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalı�?anların aylıkları kesilir. Tüm sigorta kollarına tabi tutulurlar.

Bu fıkra kapsamına girenlerden ayrıca genel sa�?lık sigortası primi alınmaz.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununa göre aylık alan maluller ve vazife malûllü�?ü aylı�?ı ba�?lanmı�? er ve erba�?lar hangi kapsamda sigortalı sayılırlar?

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalı�?anlar hakkında i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri uygulanır. Aylıkları kesilmez.

İ�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri uygulananların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri halinde, bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay ba�?ından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları da uygulanır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalı�?anların aylıkları kesilmez. Uzun vadeli sigorta kolları uygulanır.

Ayrıca genel sa�?lık sigortası primi alınmaz.

2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Ba�?lanması Hakkında Kanuna göre vazife malûllü�?ü aylı�?ı ba�?lanmı�? malûller hangi kapsamda sigortalı sayılırlar?

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalı�?anlar hakkında i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri uygulanır. Aylıkları kesilmez.

İ�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri uygulananların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri halinde, bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay ba�?ından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları da uygulanır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalı�?anların aylıkları kesilir. Tüm sigorta kollarına tabi tutulurlar.

Ayrıca genel sa�?lık sigortası primi alınmaz.

Kursiyerler hangi kapsamda sigortalı sayılırlar?

Türkiye İ�? Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geli�?tirme ve de�?i�?tirme e�?itimine katılan kursiyerler,

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlar hakkında i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası ile bunlardan bakmakla yükümlü olunan ki�?i durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sa�?lık sigortası hükümleri uygulanır.

Bunlar için Türkiye İ�? Kurumu prim ödeme yükümlüsü olmakla birlikte bu Kanun kapsamında i�?yeri ve i�?veren sayılmaz.

Yurt dı�?ındaki i�?yerlerinde çalı�?tırılmak üzere götürülen Türk i�?çileri hangi kapsamda sigortalı sayılırlar, ayrıca iste�?e ba�?lı sigortalı olabilirler mi?

�?lkemiz ile sosyal güvenlik sözle�?mesi olmayan ülkelerde i�? üstlenen i�?verenlerce yurt dı�?ındaki i�?yerlerinde çalı�?tırılmak üzere götürülen Türk i�?çileri,

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sa�?lık sigortası hükümleri uygulanır.

Bu sigortalıların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri halinde, Türkiye’de yasal olarak ikamet etme �?artı ile (zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek �?ekilde çalı�?mamak veya sigortalı olarak çalı�?makla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalı�?mak ya da tam gün çalı�?mamak) �?artları aranmaksızın haklarında iste�?e ba�?lı sigorta hükümleri uygulanır.

Bu kapsamda, iste�?e ba�?lı sigorta hükümlerinden yararlananlardan ayrıca genel sa�?lık sigortası primi alınmaz.

Yurt dı�?ındaki i�?yerlerinde çalı�?an sigortalıların, bu sürede ödedikleri iste�?e ba�?lı sigorta primleri 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık sayılır.

5510 sayılı Kanuna göre kimler sigortalı sayılmazlar?

a) İ�?verenin i�?yerinde ücretsiz çalı�?an e�?i,

b) Aynı konutta birlikte ya�?ayan ve üçüncü derece dahil bu dereceye kadar hısımlar arasında ve aralarına dı�?arıdan ba�?ka kimse katılmaksızın, ya�?adıkları konut içinde yapılan i�?lerde çalı�?anlar,

c) Ev hizmetlerinde çalı�?anlar (ücretle ve sürekli olarak çalı�?anlar hariç),

d) Askerlik hizmetlerini er ve erba�? olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu ö�?rencileri,

e) Yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kurulu�? tarafından ve o kurulu�? adına ve hesabına Türkiye'ye bir i�? için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tâbi oldu�?unu belgeleyen ki�?iler ile Türkiye'de kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlardan, yurt dı�?ında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tâbi olanlar,

f) Resmî meslek ve sanat okulları ile yetkili resmî makamların izniyle kurulan meslek veya sanat okullarında ve yüksek okullarda fiilen normal e�?itim süreleri içinde yapılan, tatbikî mahiyetteki yapım ve üretim i�?lerinde çalı�?an ö�?renciler,

g) Sa�?lık hizmet sunucuları tarafından i�?e alı�?tırılmakta olan veya rehabilite edilen, hasta veya malûller,

h) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri gere�?i sigortalı sayılması gerekenlerden 18 ya�?ını doldurmamı�? olanlar,

ı) Kamu idarelerinde ve Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sayılanlar hariç olmak üzere, tarım i�?lerinde veya orman i�?lerinde hizmet akdiyle süreksiz i�?lerde çalı�?anlar ile tarımda kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ili�?kin masraflar dü�?üldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az oldu�?unu belgeleyenler ile 65 ya�?ını dolduranlardan talepte bulunanlar,

k) Kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlardan gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlardan, aylık faaliyet gelirlerinden bu faaliyetine ili�?kin masraflar dü�?üldükten sonra kalan tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az oldu�?unu belgeleyenler,

l) Kamu idarelerinin dı�? temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilcili�?in bulundu�?u ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatanda�?lı�?ını da haiz bulunan Türk uyruklu sözle�?meli personelden, bulundu�?u ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı oldu�?unu belgeleyenler ile kamu idarelerinin dı�? temsilciliklerinde istihdam edilen sözle�?meli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözle�?meleri çerçevesinde ve temsilcili�?in bulundu�?u ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldı�?ı hallerde, i�?verenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar,

sigortalı sayılmaz.

İ�? kazası nedir?

5510 sayılı Kanuna göre i�? kazası;

a)Sigortalının i�?yerinde bulundu�?u sırada,

b)İ�?veren tarafından yürütülmekte olan i�? nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?ıyorsa yürütmekte oldu�?u i�? nedeniyle,

c)Bir i�?verene ba�?lı olarak çalı�?an sigortalının, görevli olarak i�?yeri dı�?ında ba�?ka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl i�?ini yapmaksızın geçen zamanlarda,

d)Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılan emziren kadın sigortalının, i�? mevzuatı gere�?ince çocu�?una süt vermek için ayrılan zamanlarda,

e)Sigortalıların, i�?verence sa�?lanan bir ta�?ıtla i�?in yapıldı�?ı yere gidi�? geli�?i sırasında,

meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre u�?ratan olaydır.

İ�? kazası bildirimi nasıl ve nereye yapılır?

5510 sayılı Kanuna göre i�? kazası;

a) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanlar ile bazı sigorta kollarının uygulandı�?ı sigortalılar bakımından bunları çalı�?tıran i�?veren tarafından,

- o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal,

- Kuruma (ba�?lı olunan S.G.K. İl Müdürlü�?ü veya Merkez Müdürlü�?ü) en geç kazadan sonraki üç i�?günü içinde,

- i�? kazasının i�?verenin kontrolü dı�?ındaki yerlerde meydana gelmesi halinde ise i�? kazasının ö�?renildi�?i tarihten itibaren üç i�? günü içinde,

b) Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anların ( Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar, Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar, Anonim �?irketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmü�? komandit �?irketlerin komandite ortakları, di�?er �?irket ve donatma i�?tiraklerinin ise tüm ortakları, Tarımsal faaliyette bulunanlar) kendisi tarafından, bir ayı geçmemek �?artıyla rahatsızlı�?ının bildirim yapmaya engel olmadı�?ı günden sonra üç i�?günü içinde,

i�? kazası ve meslek hastalı�?ı bildirgesi ile do�?rudan ya da taahhütlü posta ile Kuruma bildirilmesi zorunludur.

Ayrıca 4857 sayılı İ�? Kanununun 77.maddesi gere�?ince;

“i�?verenler i�?yerlerinde meydana gelen i�? kazasını en geç iki i�? günü içinde yazı ile ba�?lı oldukları bölge çalı�?ma müdürlü�?üne bildirmek zorundadırlar.”

İ�? kazasını geç bildirmenin yaptırımı nedir?

5510 sayılı Kanun gere�?ince;

“İ�? kazasının, süresi içinde i�?veren tarafından Kuruma bildirilmemesi halinde, bildirim tarihine kadar geçen süre için sigortalıya ödenecek geçici i�? göremezlik ödene�?i, Kurumca i�?verenden tahsil edilir.”

4857 sayılı İ�? Kanunun 77. maddesi gere�?ince;

“İ�? kazasının, süresi içinde i�?veren tarafından Kuruma bildirilmemesi halinde aynı Kanunun 105. maddesinin c fıkrası gere�?ince 1.250 TL idari para cezası uygulanmaktadır.”

İ�? kazası soru�?turulması nasıl ve kim tarafından yapılır?

Kuruma bildirilen olayın i�? kazası sayılıp sayılmayaca�?ı hakkında bir karara varılabilmesi için gerekti�?inde, Kurumun denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından veya Bakanlık i�? müfetti�?leri vasıtasıyla soru�?turma yapılabilir.

Meslek hastalı�?ı nedir?

5510 sayılı Kanuna göre meslek hastalı�?ı;

Sigortalının çalı�?tı�?ı veya yaptı�?ı i�?in niteli�?inden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya i�?in yürütüm �?artları yüzünden u�?radı�?ı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.

Sigortalının çalı�?tı�?ı i�?ten dolayı meslek hastalı�?ına tutuldu�?unun;

a) Kurumca yetkilendirilen sa�?lık hizmet sunucuları tarafından usûlüne uygun olarak düzenlenen sa�?lık kurulu raporu ve dayana�?ı tıbbî belgelerin incelenmesi,

b) Kurumca gerekli görüldü�?ü hallerde, i�?yerindeki çalı�?ma �?artlarını ve buna ba�?lı tıbbî sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli di�?er belgelerin incelenmesi,

sonucu Kurum Sa�?lık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunludur.

Meslek hastalı�?ı bildirimi nasıl ve nereye yapılır?

Meslek hastalı�?ı, i�?ten ayrıldıktan sonra meydana çıkmı�? ve sigortalı olarak çalı�?tı�?ı i�?ten kaynaklanmı�? ise, sigortalının bu Kanunla sa�?lanan haklardan yararlanabilmesi için, eski i�?inden fiilen ayrılmasıyla hastalı�?ın meydana çıkması arasında bu hastalık için Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirtilen süreden daha uzun bir zamanın geçmemi�? olması �?arttır. Bu durumdaki ki�?iler, gerekli belgelerle Kuruma müracaat edebilirler.

Herhangi bir meslek hastalı�?ının klinik ve laboratuar bulgularıyla belirlendi�?i ve meslek hastalı�?ına yol açan etkenin i�?yerindeki inceleme sonunda tespit edildi�?i hallerde, meslek hastalıkları listesindeki yükümlülük süresi a�?ılmı�? olsa bile, söz konusu hastalık Kurumun veya ilgilinin ba�?vurusu üzerine Sosyal Sigorta Yüksek Sa�?lık Kurulunun onayı ile meslek hastalı�?ı sayılabilir.

Meslek hastalı�?ı;

a) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanlar ile bazı sigorta kollarının uygulandı�?ı sigortalılar bakımından, sigortalının meslek hastalı�?ına tutuldu�?unu ö�?renen veya bu durum kendisine bildirilen i�?veren tarafından,

b) Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anların kendisi tarafından,

bu durumun ö�?renildi�?i günden ba�?layarak üç i�?günü içinde, i�? kazası ve meslek hastalı�?ı bildirgesi ile Kuruma bildirilmesi zorunludur.

Ayrıca 4857 sayılı İ�? Kanununun 77.maddesi gere�?ince;

“i�?verenler i�?yerlerinde tespit edilecek meslek hastalı�?ını en geç iki i�? günü içinde yazı ile ba�?lı oldukları bölge çalı�?ma müdürlü�?üne bildirmek zorundadırlar.”

Meslek hastalı�?ını geç bildirmenin yaptırımı nedir?

5510 sayılı Kanun gere�?ince;

“Bu yükümlülü�?ü yerine getirmeyen veya yazılı olarak bildirilen hususları kasten eksik ya da yanlı�? bildiren i�?verene veya Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?an sigortalıya, Kurumca bu durum için yapılmı�? bulunan masraflar ile ödenmi�?se geçici i�? göremezlik ödenekleri rücû edilir.”

4857 sayılı İ�? Kanunun 77. maddesi gere�?ince;

“Meslek hastalı�?ının, süresi içinde i�?veren tarafından Kuruma bildirilmemesi halinde aynı Kanunun 105. maddesinin c fıkrası gere�?ince 1.250 TL idari para cezası uygulanmaktadır.

Meslek hastalı�?ı soru�?turulması nasıl ve kim tarafından yapılır?

Meslek hastalı�?ı ile ilgili bildirimler üzerine gerekli soru�?turmalar, Kurumun denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından veya Bakanlık i�? müfetti�?leri vasıtasıyla yaptırılabilir.

İ�? kazası ve meslek hastalı�?ı halinde sa�?lanan haklar nelerdir?

İ�? kazası veya meslek hastalı�?ı sigortasından sa�?lanan haklar �?unlardır:

a) Sigortalıya, geçici i�? göremezlik süresince günlük geçici i�? göremezlik ödene�?i verilmesi.

b) Sigortalıya sürekli i�? göremezlik geliri ba�?lanması.

c) İ�? kazası veya meslek hastalı�?ı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine, gelir ba�?lanması.

d) Gelir ba�?lanmı�? olan kız çocuklarına evlenme ödene�?i verilmesi.

e) İ�? kazası ve meslek hastalı�?ı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödene�?i verilmesi.

İ�? kazası ve meslek hastalı�?ı halinde i�?verenin ve üçüncü ki�?ilerin sorumlulu�?u nasıl ortaya çıkar?

İ�? kazası ve meslek hastalı�?ı, i�?verenin kastı veya sigortalıların sa�?lı�?ını koruma ve i�? güvenli�?i mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmi�?se, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gere�?ince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile ba�?lanan gelirin ba�?ladı�?ı tarihteki ilk pe�?in sermaye de�?eri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin i�?verenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca i�?verene ödettirilir. İ�?verenin sorumlulu�?unun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır.

�?alı�?ma mevzuatında sa�?lık raporu alınması gerekti�?i belirtilen i�?lerde, böyle bir rapora dayanılmaksızın veya eldeki rapora aykırı olarak bünyece elveri�?li olmadı�?ı i�?te çalı�?tırılan sigortalının, bu i�?e girmeden önce var oldu�?u tespit edilen veya bünyece elveri�?li olmadı�?ı i�?te çalı�?tırılması sonucu meydana gelen hastalı�?ı nedeniyle, Kurumca sigortalıya ödenen geçici i�? göremezlik ödene�?i i�?verene ödettirilir.

İ�? kazası, meslek hastalı�?ı ve hastalık, üçüncü bir ki�?inin kusuru nedeniyle meydana gelmi�?se, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile ba�?lanan gelirin ba�?ladı�?ı tarihteki ilk pe�?in sermaye de�?erinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü ki�?ilere ve �?ayet kusuru varsa bunları çalı�?tıranlara rücû edilir.

İ�? kazası, meslek hastalı�?ı ve hastalık; kamu görevlileri, er ve erba�?lar ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen di�?er ki�?ilerin vazifelerinin gere�?i olarak yaptıkları fiiller sonucu meydana gelmi�? ise, bu fiillerden dolayı haklarında kesinle�?mi�? mahkûmiyet kararı bulunanlar hariç olmak üzere, sigortalı veya hak sahiplerine yapılan ödemeler veya ba�?lanan gelirler için kurumuna veya ilgililere rücû edilmez.

İ�? kazası veya meslek hastalı�?ı sonucu ölümlerde, bu Kanun uyarınca hak sahiplerine ba�?lanacak gelir ve verilecek ödenekler için, i�? kazası veya meslek hastalı�?ının meydana gelmesinde kusuru bulunan hak sahiplerine veya i�? kazası sonucu ölen kusurlu sigortalının hak sahiplerine, Kurumca rücû edilmez.

Sigortalı çalı�?tırmaya ba�?landı�?ının süresi içinde sigortalı i�?e giri�? bildirgesi ile Kuruma bildirilmemesi halinde, bildirgenin sonradan verildi�?i veya sigortalı çalı�?tırıldı�?ının Kurumca tespit edildi�?i tarihten önce meydana gelen i�? kazası, meslek hastalı�?ı, hastalık ve analık halleri sonucu ilgililerin gelir ve ödenekleri Kurumca ödenir. Kurumca yapılan ve ileride yapılması gerekli bulunan her türlü masrafların tutarı ile gelir ba�?lanırsa bu gelirin ba�?ladı�?ı tarihteki ilk pe�?in sermaye de�?eri tutarı, i�?verenin kastı veya sigortalıların sa�?lı�?ını koruma ve i�? güvenli�?i mevzuatına aykırı bir hareketi aranmaksızın, i�?verene ayrıca ödettirilir.

Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlardan sigortalı tescil i�?lemini yapmayanların, bildirimde bulunulmayan sürede meydana gelen i�? kazası, meslek hastalı�?ı, analık halleri sonucu ilgililerin gelir ve ödenekleri Kurumca ödenmez.

Kimler malûl sayılmaktadır?

 “Sigortalının veya i�?verenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sa�?lık hizmeti sunucularının sa�?lık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayana�?ı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu,

- Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanlar ile Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?an ( Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar, Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar, Anonim �?irketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmü�? komandit �?irketlerin komandite ortakları, di�?er �?irket ve donatma i�?tiraklerinin ise tüm ortakları, Tarımsal faaliyette bulunanlar) sigortalılardan çalı�?ma gücünün veya i�? kazası veya meslek hastalı�?ı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını,

- Kamu idarelerinde çalı�?an sigortalılar için çalı�?ma gücünün en az % 60’ını veya vazifelerini yapamayacak �?ekilde meslekte kazanma gücünü kaybetti�?i Kurum Sa�?lık Kurulunca tespit edilen sigortalı,”

malûl sayılır.

Ancak sigortalı olarak ilk defa çalı�?maya ba�?ladı�?ı tarihten önce yukarıda belirtilen �?artlara uyanlar malûllük aylı�?ından yararlanamaz.

Malûllük aylı�?ından yararlanma �?artları nelerdir?

Sigortalıya malûllük aylı�?ı ba�?lanabilmesi için sigortalının;

a)Yukarıda anlatıldı�?ı �?ekilde malûl sayılması,

b)En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmi�? olması,

veya ba�?ka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmi�? olması,

c)Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalı�?tı�?ı i�?ten ayrıldıktan veya i�?yerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması,

halinde malûllük aylı�?ı ba�?lanır.

Ancak, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anların kendi sigortalılı�?ı nedeniyle genel sa�?lık sigortası primi dahil, prim ve prime ili�?kin her türlü borçlarının ödenmi�? olması zorunludur.

Malûllük aylı�?ı nasıl hesaplanır?

-Malûllük aylı�?ı; prim gün sayısı 9000 günden az olan sigortalılar için 9000 gün üzerinden,

9000 gün ve daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanır.

-Sigortalı ba�?ka birinin sürekli bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık ba�?lama oranı 10 puan artırılır.

-Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanlar için 9000 prim gün sayısı 7200 gün olarak uygulanır.

Malûllük aylı�?ı ne zaman ba�?lar?

Malûllük aylı�?ı, sigortalı iken görevinden ayrılmı�? ve daha sonra ba�?ka bir sigortalılık haline tabi olarak çalı�?mamı�? olanların;

a) Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden önce ise yazılı istek tarihini,

b) Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini,

c) Kamu idarelerinde çalı�?makta olanların ise, malûliyetleri sebebiyle görevlerinden ayrıldıkları tarihi,

takip eden ay ba�?ından itibaren ba�?lar.

Malûllük aylı�?ı ne zaman kesilir?

Malûllük aylı�?ı almakta iken bu Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalı�?maya ba�?layanların malûllük aylıkları, çalı�?maya ba�?ladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi ba�?ında kesilir ve bu Kanuna tabi olarak çalı�?tıkları süre zarfında belirlenen prime esas kazançları üzerinden kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sa�?lık sigortasına ait prim alınır.

Kimlere ya�?lılık aylı�?ı ba�?lanır ve yararlanma �?artları nelerdir?

5510 sayılı Kanuna göre ilk defa göre sigortalı sayılanlara;

a)Kadın ise 58, erkek ise 60 ya�?ını doldurmu�? olmaları ve en az 9000 gün malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmi�? olması �?artıyla ya�?lılık aylı�?ı ba�?lanır.

Ancak, hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılan sigortalılar için prim gün sayısı �?artı 7200 gün olarak uygulanır.

b)Yukarıda belirtilen ya�? �?artı;

1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61,

2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62,

3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63,

4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64,

5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65,

6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65,

7) 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65,

olarak uygulanır.

Ancak ya�? hadlerinin uygulanmasında a’da belirtilen prim gün sayısı �?artının dolduruldu�?u tarihte geçerli olan ya�? hadleri esas alınır.

Sigortalılar, yukarıda yer alan ya�? hadlerine 65 ya�?ını geçmemek üzere üç yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gün malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmi�? olmak �?artıyla da ya�?lılık aylı�?ından yararlanabilirler.

c)Sigortalı olarak ilk defa çalı�?maya ba�?ladı�?ı tarihten önce malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özürü bulunan ve bu nedenle malûllük aylı�?ından yararlanamayan sigortalılara,

-en az onbe�? yıldan beri sigortalı bulunmak ve

-en az 3960 gün malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmi�? olmak �?artıyla ya�?lılık aylı�?ı ba�?lanır.

d)Kurumca yetkilendirilen sa�?lık hizmet sunucularının sa�?lık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayana�?ı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sa�?lık Kurulunca çalı�?ma gücündeki kayıp oranının;

1) % 50 ilâ % 59 arasında oldu�?u anla�?ılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

2) % 40 ilâ % 49 arasında oldu�?u anla�?ılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmi�? olmak �?artıyla kadın ise 58, erkek ise 60 ya�?ını doldurmu�? olmaları �?artları aranmaksızın ya�?lılık aylı�?ına hak kazanırlar.

e)Bakanlıkça tespit edilen maden i�?yerlerinin yeraltı i�?lerinde sürekli veya münavebeli olarak en az 20 yıldan beri çalı�?an sigortalılar için kadın ise 58, erkek ise 60 ya�?ını doldurmu�? olmaları �?artı 55 ya�? olarak uygulanır.

f)55 ya�?ını dolduran ve erken ya�?lanmı�? oldu�?u tespit edilen sigortalılar, ya�? dı�?ındaki di�?er �?artları ta�?ımaları halinde ya�?lılık aylı�?ından yararlanırlar.

g)Emeklilik veya ya�?lılık aylı�?ı ba�?lanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan ba�?ka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl çocu�?u bulunanların, bu Kanunun yürürlü�?e girdi�?i tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik ya�? hadlerinden de indirilir.

h)Ya�?lılık aylıklarından yararlanabilmek için,

- Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılan sigortalının çalı�?tı�?ı i�?ten ayrıldıktan,

- Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?an sigortalıların çalı�?maya esas faaliyete son verip vermeyece�?ini beyan ettikten sonra yazılı istekte bulunmaları,

- Kamu idarelerinde çalı�?an sigortalıların ise istekleri üzerine yetkili makamdan emekliye sevk onayı alındıktan sonra ili�?iklerinin kesilmesi �?arttır.

ı) Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?an sigortalılara ya�?lılık aylı�?ı ba�?lanabilmesi için ayrıca, yazılı talepte bulundu�?u tarih itibarıyla genel sa�?lık sigortası primi dahil kendi sigortalılı�?ı nedeniyle prim ve prime ili�?kin her türlü borcunun olmaması zorunludur.

Ya�?lılık aylı�?ı ba�?lanamayanlara ödedikleri malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primlerinin her yıla ait tutarı, primin ait oldu�?u yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekle�?en güncelleme katsayısı ile güncellenerek toptan ödeme �?eklinde verilir.

Ya�?lılık aylı�?ının nasıl hesaplanır?

Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılan sigortalılar ile köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?an sigortalılar ile kamu idarelerinde bu Kanunun yürürlü�?e girdi�?i tarihten sonra ilk defa sigortalı olarak çalı�?maya ba�?layanların ya�?lılık aylı�?ı, a�?a�?ıdaki hükümlere göre belirlenecek ortalama aylık kazancı ile aylık ba�?lama oranının çarpımı sonucunda bulunan tutardır.

- Ortalama aylık kazanç, sigortalının her yıla ait prime esas kazancının, kazancın ait oldu�?u yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekle�?en güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan kazançlar toplamının, itibarî hizmet süresi ile fiilî hizmet süresi zammı hariç toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanan ortalama günlük kazancın otuz katıdır.

- Aylık ba�?lama oranı, sigortalının malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortalarına tâbi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için % 2 olarak uygulanır.

Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınır.

Ancak aylık ba�?lama oranı % 90'ı geçemez.

Sosyal güvenlik destek primi nedir?

Sosyal Güvenlik Kurumundan vazife malullü�?ü, malullük, ya�?lılık veya emekli aylı�?ı alanlardan, sigortalı bir i�?te tekrar çalı�?maya ba�?lamaları ve istekte bulunmaları halinde kesilen primlere sosyal güvenlik destek primi denir.

Sosyal güvenlik destek primini kimler öder?

5510 sayılı Kanunun yürürlü�?e girdi�?i 01.10.2008 tarihinden önce i�?tirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malûllü�?ü, malûllük ve ya�?lılık veya emekli aylı�?ı ba�?lananlar ve bu Kanunun yürürlü�?e girdi�?i tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalı�?maya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.

5510 sayılı Kanunun yürürlü�?e girdi�?i 01.10.2008 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olan ki�?ilerden;

a) Ya�?lılık aylı�?ı ba�?landıktan sonra; (tarımsal faaliyette bulunanlar hariç) bu Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalı�?maya ba�?layanların ya�?lılık aylıkları, çalı�?maya ba�?ladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi ba�?ında kesilir. Bunlardan bu Kanuna tabi çalı�?tıkları süre zarfında prime esas kazançları üzerinden kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sa�?lık sigortasına ait prim alınır. Ya�?lılık aylı�?ı kesilenlerden, i�?ten ayrılarak veya i�?yerini kapatarak yeniden ya�?lılık aylı�?ı ba�?lanması için yazılı istekte bulunanlara ya da emekliye ayrılan veya sevk edilenlere, yazılı istek tarihini veya görevinden ayrıldı�?ı tarihi takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden ya�?lılık aylı�?ı hesaplanarak ba�?lanır.

b) Ya�?lılık aylı�?ı ba�?landıktan sonra; (tarımsal faaliyette bulunanlar hariç),  köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?maya ba�?layanlardan ( Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar, Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar, Anonim �?irketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmü�? komandit �?irketlerin komandite ortakları, di�?er �?irket ve donatma i�?tiraklerinin ise tüm ortakları, Tarımsal faaliyette bulunanlar) Kurumdan aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunanların ya�?lılık aylıklarının ödenmesine devam edilir. Bunlardan, almakta oldukları aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilir.

c) Sosyal güvenlik kurumundan vazife malullü�?ü, malullük, ya�?lılık aylı�?ı veya emekli aylı�?ı alanlardan; hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanlardan   istekleri halinde prime esas kazançlar üzerinden sosyal güvenlik destek primi kesilir. Bu kapsamda sayılan ki�?ilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların i�?verenleridir. Bunlar hakkında sadece i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri uygulanır.

d) Sosyal güvenlik destek primine tabi olanların primleri, aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edilir. Sosyal güvenlik destek primi ödenmi�? veya bildirilmi�? süreler bu Kanuna göre malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları prim ödeme gün sayısına ilâve edilmez, toptan ödeme yapılmaz.

e) Harp malûlleri ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Ba�?lanması Hakkında Kanuna göre aylıkları hesaplanarak ödenen veya asayi�? ve güvenli�?in sa�?lanması ile ilgili kanunlara göre vazife malûllü�?ü aylı�?ı almakta iken; bu Kanunun yürürlü�?e girdi�?i tarih itibarıyla çalı�?maya devam edenler ile sonradan bu Kanuna tabi çalı�?maya ba�?layacaklar için sosyal güvenlik destek primi uygulanmaz.

f) 5434 sayılı Kanuna göre vazife malûllü�?ü aylı�?ı almakta iken bu Kanunun yürürlü�?e girdi�?i tarih itibarıyla Kamu idareleri dı�?ında çalı�?maya devam edenler hakkında, 01.10.2008 tarihinden itibaren bir ay içinde yazılı talepleri do�?rultusunda bu Kanunun i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri ve uzun vadeli sigorta kolları veya sosyal güvenlik destek primine ait hükümler uygulanır.

g) 2925 sayılı Tarım İ�?çileri Sosyal Sigortalar Kanununa göre ya�?lılık aylı�?ı almakta iken çalı�?maya ba�?layanların aylıkları kesilmez ve bunlar hakkında da sosyal güvenlik destek primi alınmasına ili�?kin hükümleri uygulanır.

h) 01.10.2008 tarihinden önce 5434 sayılı Kanuna göre emekli olup serbest avukatlık veya noterlik yapanların aylıklarından 01.10.2008 tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primi kesilmeye ba�?lanmı�?tır.

Sosyal güvenlik destek prim oranı kaçtır?

a) Sosyal güvenlik kurumundan vazife malullü�?ü, malullük, ya�?lılık aylı�?ı veya emekli aylı�?ı alanlardan; hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanlardan   prime esas kazançlar üzerinden kısa vadeli sigorta kolları prim oranına (%1-6,5), % 30 oranının eklenmesi suretiyle bulunan oran üzerinden prim alınır. % 30 oranının dörtte biri sigortalı, dörtte üçü i�?veren hissesidir. Bu kapsamda sayılan ki�?ilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların i�?verenleridir. Bunlar hakkında sadece i�? kazası ve meslek hastalı�?ı sigortası hükümleri uygulanır.

b) Sosyal güvenlik kurumundan vazife malullü�?ü, malullük, ya�?lılık aylı�?ı veya emekli aylı�?ı alanlardan; (tarımsal faaliyette bulunanlar hariç),  köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?maya ba�?layanlardan ( Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar, Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar, Anonim �?irketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmü�? komandit �?irketlerin komandite ortakları, di�?er �?irket ve donatma i�?tiraklerinin ise tüm ortakları, Tarımsal faaliyette bulunanlar) Kurumdan almı�? oldukları aylıklardan %15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir. Bu oran 2008 yılı için %12, 2009 yılı için %13, 2010 yılı için %14, 2011 yılı ve sonrası için ise %15’dir.

c) 2925 sayılı Tarım İ�?çileri Sosyal Sigortalar Kanununa göre ya�?lılık aylı�?ı almakta iken çalı�?maya ba�?layanların aylıklarından  %15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir.

d) 01.10.2008 tarihinden önce 5434 sayılı Kanuna göre emekli olup serbest avukatlık veya noterlik yapanların aylıklarından 01.10.2008 tarihinden itibaren %15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir.

Kimlere ölüm ayı�?ı ba�?lanır ve yararlanma �?artları nelerdir?

�?lüm aylı�?ı;

a) En az 1800 gün malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmi�? veya

hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılan sigortalılar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmi�?,

b) Kamu idarelerinde çalı�?anlardan kazaya u�?ramı�?, malûllük, vazife malûllü�?ü veya ya�?lılık aylı�?ı almakta iken veya malûllük, vazife malûllü�?ü veya ya�?lılık aylı�?ı ba�?lanmasına hak kazanmı�? olup henüz i�?lemi tamamlanmamı�?,

c) Ba�?lanmı�? bulunan malûllük, vazife malûllü�?ü veya ya�?lılık aylı�?ı, sigortalı olarak çalı�?maya ba�?lamaları sebebiyle kesilmi�?,

durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte bulunmaları halinde ba�?lanır.

Ancak, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anların hak sahiplerine aylık ba�?lanabilmesi için ölen sigortalının genel sa�?lık sigortası primi dahil kendi sigortalılı�?ından dolayı prim ve prime ili�?kin her türlü borcunun olmaması veya ödenmesi �?arttır.

�?lüm aylı�?ı hak sahiplerine nasıl payla�?tırılır?

�?len sigortalının hesaplanacak aylı�?ının;

a) Dul e�?ine % 50'si,

b) Aylık ba�?lanmı�? çocu�?u bulunmayan dul e�?ine ise bu 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalı�?maması veya kendi sigortalılı�?ı nedeniyle gelir veya aylık ba�?lanmamı�? olması halinde % 75'i,

c) Bu Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalı�?mayan veya kendi sigortalılı�?ı nedeniyle gelir veya aylık ba�?lanmamı�? çocuklardan;

1) 18 ya�?ını, lise ve dengi ö�?renim görmesi halinde 20 ya�?ını, yüksek ö�?renim yapması halinde 25 ya�?ını doldurmayanların veya,

2) Kurum Sa�?lık Kurulu kararı ile çalı�?ma gücünü en az % 60 oranında yitirip malûl oldu�?u anla�?ılanların veya,

3) Ya�?ları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan bo�?anan veya dul kalan kızlarının,

her birine % 25'i,

d) (c)’de belirtilen çocuklardan sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma dü�?enlerle, ana ve babaları arasında evlilik ba�?ı bulunmayan veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik ba�?ı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan evlenenler ile kendisinden ba�?ka aylık alan hak sahibi bulunmayanların her birine % 50'si,

e) Hak sahibi e�? ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmi�? oldu�?u gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve di�?er çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık ba�?lanmamı�? olması �?artıyla ana ve babaya toplam % 25'i oranında;

ana ve babanın 65 ya�?ın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki �?artlarla toplam % 25'i,

oranında aylık ba�?lanır.

�?lüm aylı�?ından sa�?lanan di�?er yardımlar nelerdir?

a) Aylık almakta olan kız çocuklarına evlenme ödene�?i verilmesi

Evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödene�?i olarak pe�?in ödenir.

Evlenme ödene�?i alan hak sahibinin aylı�?ının kesildi�?i tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, iki yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık ba�?lanmaz, bu durumda olanlar genel sa�?lık sigortalısı sayılır.

Evlenme ödene�?i verilmesi halinde, di�?er hak sahiplerinin aylık veya gelirleri evlenme ödene�?i verilen sürenin bitimini takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden belirlenir.

b) Cenaze ödene�?i verilmesi

İ�? kazası veya meslek hastalı�?ı sonucu veya sürekli i�? göremezlik geliri, malûllük, vazife malûllü�?ü veya ya�?lılık aylı�?ı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortası primi bildirilmi�? olup da ölen sigortalının hak sahiplerine Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödene�?i ödenir.

Cenaze ödene�?i, sırasıyla sigortalının e�?ine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa karde�?lerine verilir.

Cenaze ödene�?inin hak sahiplerine ödenememesi ve sigortalının cenazesinin gerçek veya tüzel ki�?iler tarafından kaldırılması durumunda, belgelere dayanan masraflar, masrafı yapan gerçek veya tüzel ki�?ilere ödenir.

Kamu idarelerinde çalı�?an sigortalılardan ölenlerin hak sahiplerine kendi kurumları tarafından ilgili mevzuat gere�?i ölüm yardımı hariç cenaze gideri, cenaze nakil gideri ödene�?i veya bu mahiyette bir ödemenin yapılması halinde, Kurum tarafından cenaze  ödene�?i ödenmez.

İste�?e ba�?lı sigorta nedir?

İste�?e ba�?lı sigorta; ki�?ilerin iste�?e ba�?lı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sa�?lık sigortasına tâbi olmalarını sa�?layan sigortadır.

İste�?e ba�?lı sigortalılı�?ın �?artları nelerdir?

İste�?e ba�?lı sigortalı olabilmek için Türkiye'de ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözle�?mesi imzalanmamı�? ülkelerdeki Türk vatanda�?larından;

a)Bu Kanuna tâbi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek �?ekilde çalı�?mamak veya sigortalı olarak çalı�?makla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalı�?mak ya da tam gün çalı�?mamak,

b)Kendi sigortalılı�?ı nedeniyle aylık ba�?lanmamı�? olmak,

c)18 ya�?ını doldurmu�? bulunmak,

d)İste�?e ba�?lı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma ba�?vuruda bulunmak,

�?artları aranır.

İste�?e ba�?lı sigortalı olarak prim ödenen tarihlerde, zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek çalı�?ması bulundu�?u tespit edilenlerin, zorunlu sigortalılıkla çakı�?an iste�?e ba�?lı prim ödenen süreleri iptal edilerek, bu süreye ili�?kin ödedikleri primler ilgililere iade edilir.

Kısmi süreli (part-time) çalı�?anlar iste�?e ba�?lı sigortalı olabilir mi, bu süreler hangi tür sigortalılıktan sayılır?

Ay içerisinde 30 günden az çalı�?an veya prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalı�?ma saatinin 4857 sayılı Kanuna göre belirlenen günlük normal çalı�?ma saatine (1 gün 7,5 saat sayılır) bölünmesi suretiyle hesaplanan sigortalıların, aynı ay içerisinde iste�?e ba�?lı sigortaya prim ödemeleri halinde, primi ödenen süreler zorunlu sigortalılı�?a ili�?kin prim ödeme gün sayısına otuz günü geçmemek üzere eklenir.

Eklenen bu süreler, hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanların sigortalılı�?ı gibi kabul edilir. (4/a-SSK)

İste�?e ba�?lı sigorta primleri ödenmi�? süreler hangi tür sigortalılıktan sayılmaktadır?

İste�?e ba�?lı sigorta primi ödenmi�? süreler, malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları ile genel sa�?lık sigortası hükümlerinin uygulamasında dikkate alınır.

Söz konusu süreler, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anların sigortalılı�?ı gibi kabul edilir. (4/b-Ba�?kur)

İste�?e ba�?lı sigortalılık ne zaman ba�?lar?

İste�?e ba�?lı sigortalılık, müracaatın Kurum kayıtlarına intikal etti�?i tarihi takip eden günden itibaren ba�?lar.

İste�?e ba�?lı sigortalılık ne zaman sona erer?

a) İste�?e ba�?lı sigortalılı�?ını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmi�? son günü takip eden günden,

b) Aylık talebinde bulunanların, aylı�?a hak kazanmı�? olmak �?artıyla talep tarihinden,

c) �?len sigortalının ölüm tarihinden,

itibaren sona erer.

İste�?e ba�?lı sigorta primleri nasıl hesaplanır ve ne zaman ödenir?

İste�?e ba�?lı sigorta primi, 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın % 32'sidir. Bunun % 20'si malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'si genel sa�?lık sigortası primidir.

Ay içerisinde 30 günden az çalı�?an veya prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalı�?ma saatinin 4857 sayılı Kanuna göre belirlenen günlük normal çalı�?ma saatine (1 gün 7,5 saat sayılır) bölünmesi suretiyle hesaplanan sigortalılar için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında olmak kaydıyla belirlenen günlük kazanç ve gün sayısı üzerinden malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları ile genel sa�?lık sigortası primi alınır.

Ait oldu�?u aydan itibaren en geç 12 ay içinde gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte primi ödenmeyen süreler, sigortalılık süresinden sayılmaz. Bu 12 aylık süreden sonra ödenen primler iade edilir.

İste�?e ba�?lı sigortalıların zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, iste�?e ba�?lı sigortaya tâbi ödenen primler öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle Kuruma olan borçlarına mahsup edilir.

İste�?e ba�?lı sigortalılar genel sa�?lık sigortası primi öderler mi?

İste�?e ba�?lı sigortalı olanlar, bakmakla yükümlü olunan ki�?i olsa dahi, 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında genel sa�?lık sigortalısı sayılır ve genel sa�?lık sigortası primini de ödemekle yükümlüdürler.

Yabancı iste�?e ba�?lı sigortalılardan genel sa�?lık sigortası primi alınır mı?

Yabancı ülke vatanda�?larından Türkiye’de yerle�?ik olma hali bir yılı doldurmadıkça genel sa�?lık sigortası primi alınmaz ve bu ki�?iler genel sa�?lık sigortalısı sayılmaz.

Hangi tür hizmetler borçlanma kapsamındadır?

Sigortalılar;

a) Kanunları gere�?i verilen ücretsiz do�?um ya da analık izni süreleri ile hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılan sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere do�?um tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden i�?yerinde çalı�?maması ve çocu�?unun ya�?aması �?artıyla talepte bulunulan süreleri,

b) Er veya erba�? olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri,

c) Kamu idarelerinde çalı�?anların, personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,

d) Sigortalı olmaksızın doktora ö�?renimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dı�?ında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık ö�?renim süreleri,

e) Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri,

f) Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,

g) Grev ve lokavtta geçen süreleri,

h) Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri,

ı) Seçim kanunları gere�?ince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldı�?ı tarihi takip eden ay ba�?ına kadar açıkta geçirdikleri süreleri,

i) 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli i�? sözle�?mesi ile çalı�?an sigortalıların, kısmi süreli çalı�?tıkları aylara ait eksik süreleri,

kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde borçlandırılarak sigortalılıktan sayılır.

Bu Kanuna göre tespit edilen sigortalılı�?ın ba�?langıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılı�?ın ba�?langıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür.

Sigortalılık borçlanması ile aylık ba�?lanmasına hak kazanılması durumunda, ilgililere borcun ödendi�?i tarihi takip eden ay ba�?ından itibaren aylık ba�?lanır.

Borçlanma miktarı nasıl tespit edilir ve ne zaman ödenir?

5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32'si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebli�?i tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri �?artı ile borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına sayılır.

4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli i�? sözle�?mesi ile çalı�?an sigortalıların, kısmi süreli çalı�?tıkları aylara ait eksik süreleri ili�?kin genel sa�?lık sigortası primlerinin ödenmi�? olması halinde, genel sa�?lık sigortası primi ödenmi�? bu sürelere ili�?kin borçlanma tutarı % 20 oranı üzerinden hesaplanır.

Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni ba�?vuru �?artı aranır.

Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz.

Kimler genel sa�?lık sigortalısı sayılır?

(1)İkametgahı Türkiye'de olan ki�?ilerden;

a)5510 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılan ki�?iler,

b)İste�?e ba�?lı sigortalı olan ki�?iler,

c)Yukarıdaki (a) ve (b) bentlerine göre sigortalı sayılmayanlardan;

1)Harcamaları, ta�?ınır ve ta�?ınmazları ile bunlardan do�?an hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile içindeki geliri ki�?i ba�?ına dü�?en aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatanda�?lar,

2)Vatansızlar ve sı�?ınmacılar,

3)1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Ya�?ını Doldurmu�? Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatanda�?larına Aylık Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan ki�?iler,

4)24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmi�? Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden �?eref Aylı�?ı Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre �?eref aylı�?ı alan ki�?iler,

5)28/5/1986 tarihli ve 3292 sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan ki�?iler,

6)3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan ki�?iler,

7)24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve �?ocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan ki�?iler,

8)Harp malûllü�?ü aylı�?ı alanlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlar,

9)18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanununun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre görevlendirilen ki�?iler ile aynı Kanunun ek 16 ncı maddesine göre aylık alan ki�?iler,

10)11/10/1983 tarihli ve 2913 sayılı Dünya Olimpiyat ve Avrupa �?ampiyonlu�?u Kazanmı�? Sporculara ve Bunların Ailelerine Aylık Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan ki�?iler,

d)Mütekabiliyet esası da dikkate alınmak �?artıyla, oturma izni almı�? yabancı ülke vatanda�?larından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan ki�?iler,

e)25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanun gere�?ince i�?sizlik ödene�?i ve ilgili kanunları gere�?ince kısa çalı�?ma ödene�?inden yararlandırılan ki�?iler,

f)Bu Kanun veya bu Kanundan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya aylık alan ki�?iler,

g)Yukarıdaki bentlerin dı�?ında kalan ve ba�?ka bir ülkede sa�?lık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatanda�?lar,

genel sa�?lık sigortalısı sayılır.

(2)Kanunun 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (f), (g), (h), (ı) ve (k) bentlerinde sayılanların öncelikle, genel sa�?lık sigortalısının bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?i olup olmadı�?ına bakılır. Genel sa�?lık sigortalısının bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?i ise tescili yapılmaz. Aksi takdirde birinci fıkra hükümlerinden durumuna uyan bende göre genel sa�?lık sigortalısı sayılır. Birinci fıkranın (f) bendi kapsamında gelir alması nedeniyle genel sa�?lık sigortalısı sayılanlar, aynı zamanda di�?er bentler gere�?i de genel sa�?lık sigortalısı sayılması halinde (f) bendi dı�?ındaki bentler kapsamında genel sa�?lık sigortalısı sayılır.

(3)Kanunun 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d), (e) ve (l) bentleri kapsamında olanlar, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde bulunan hükümlü ve tutuklular, birinci fıkranın (d) bendi kapsamına girenlerden Türkiye'de bir yıldan kısa süreyle yerle�?ik olanlar, (f) bendi kapsamında olup mülga 30/5/1978 tarihli ve 2147 sayılı ve 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı kanunlara göre borçlanarak aylık ba�?lanan ki�?ilerden ise Türkiye’de ikamet etmeyenler genel sa�?lık sigortalısı ve genel sa�?lık sigortalısının bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?i sayılmazlar.

(4)Birinci fıkranın (d) ve (g) bentlerinin uygulanmasında evli olanlar için, e�?lerden hangisinin bu maddeye göre genel sa�?lık sigortalısı, hangisinin bakmakla yükümlü olunan ki�?i olaca�?ının tespiti kendi tercihlerine bırakılır. Di�?er bentler gere�?i e�?lerin her ikisinin de genel sa�?lık sigortalılık �?artlarının olu�?ması halinde her ikisi de ayrı ayrı genel sa�?lık sigortalısı sayılır.

(5)Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kanunları gere�?ince bir yıldan fazla aylıksız izin kullanan e�?ler, genel sa�?lık sigortalısının bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?i sayılır.

(6)Bu maddede belirtilen aile; aynı hane içerisinde ya�?ayan e�?, evli olmayan çocuk, büyük ana ve büyük babadan olu�?ur.

(7)04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yüksekö�?retim Kanununa göre üniversitelerde yüksekö�?renim gören yabancı uyruklu ö�?renciler, yüksekö�?renimlerinin devam etti�?i sürelerle sınırlı olarak birinci fıkranın (d) bendindeki ve 52 nci maddenin ikinci fıkrasının ikinci cümlesindeki �?artlar aranmaksızın, 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının üçte birinin 30 günlük tutarı üzerinden kendilerince genel sa�?lık sigortası primi ödenmek suretiyle genel sa�?lık sigortalısı olurlar. Ancak bunlardan kamu idareleri, kanunla kurulan kurum ve kurulu�?lar, kamu yararına faaliyet gösteren dernekler ile vergi muafiyeti tanınan vakıflar tarafından tam burs sa�?lanan ve Yüksekö�?retim Kurulu tarafından ayrılan kontenjanlar dâhilinde yüksekö�?renim gören yabancı uyruklu ö�?renciler genel sa�?lık sigortalısı sayılmaz ve bunların sa�?lık giderleri 2547 sayılı Kanunun 46 ncı ve 47 nci maddeleri çerçevesinde üniversitelerin bütçelerine konulacak ödenekten kar�?ılanır.

(8)19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca avukatlık stajı yapmakta olanlardan bu Kanuna göre genel sa�?lık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan ki�?i durumunda olmayanlar staj süresi ile sınırlı olmak üzere genel sa�?lık sigortalısı sayılır. Bu �?ekilde genel sa�?lık sigortalısı sayılanların genel sa�?lık sigortası primleri Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının % 6'sıdır. Bu primler Türkiye Barolar Birli�?i tarafından ödenir.

Genel sa�?lık sigortası prim oranı kaçtır?

Genel sa�?lık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olanlar için prime esas kazancın % 12,5'idir. Bu primin % 5'i sigortalı, % 7,5'i ise i�?veren hissesidir.

Yalnızca genel sa�?lık sigortasına tâbi olanlar için prim oranı, prime esas kazancın % 12'sidir.

Sa�?lık hizmetlerinden yararlanma �?artları nelerdir?

- 18 ya�?ını doldurmamı�? olan ki�?iler,

- Tıbben ba�?kasının bakımına muhtaç olan ki�?iler,

- Trafik kazası halleri,

- Acil haller,

- İ�? kazası ile meslek hastalı�?ı halleri,

- Bildirimi zorunlu bula�?ıcı hastalıklar,

- Ki�?ilerin hastalanmalarına bakılmaksızın ki�?iye yönelik koruyucu sa�?lık hizmetleri ile insan sa�?lı�?ına zararlı madde ba�?ımlılı�?ını önlemeye yönelik koruyucu sa�?lık hizmetleri,

- Analık sebebiyle ayakta veya yatarak; hekim tarafından yapılacak muayene, hekimin görece�?i lüzum üzerine te�?his için gereken klinik muayeneler, do�?um, laboratuar tetkik ve tahlilleri ile di�?er tanı yöntemleri, konulan te�?hise dayalı olarak yapılacak tıbbî müdahale ve tedaviler, hasta takibi, rahim tahliyesi, tıbbî sterilizasyon ve acil sa�?lık hizmetleri, ilgili kanunları gere�?ince sa�?lık meslek mensubu sayılanların hekimlerin kararı üzerine yapacakları tıbbî bakım ve tedaviler,

- Afet ve sava�? ile grev ve lokavt halleri hariç olmak üzere sa�?lık hizmetlerinden ve di�?er haklardan yararlanabilmek için;

Kanunun 4/a maddesine tabi genel sa�?lık sigortalısı ve bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?ilerin, sa�?lık hizmeti sunucusuna ba�?vurdu�?u tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sa�?lık sigortası prim ödeme gün sayısının olması,

4/b maddesine tabi genel sa�?lık sigortalısı ve bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?ilerin yukarıdaki bentte sayılan �?artla birlikte, sa�?lık hizmeti sunucusuna ba�?vurdu�?u tarihte 60 günden fazla prim ve prime ili�?kin her türlü borcunun bulunmaması,

İste�?e ba�?lı sigortalılar ile mütekabiliyet esası da dikkate alınmak �?artıyla, oturma izni almı�? yabancı ülke vatanda�?larından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan ki�?ilerden genel sa�?lık sigortalısı ve bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?ilerin sa�?lık hizmeti sunucusuna ba�?vurdu�?u tarihte prim ve prime ili�?kin her türlü borcunun bulunmaması,

2547 sayılı Yüksekö�?retim Kanununa göre üniversitelerde yüksekö�?renim gören yabancı uyruklu ö�?rencilerin bir ö�?retim dönemine ili�?kin genel sa�?lık sigortası primlerinin tamamını ö�?renim gördükleri üniversitenin ö�?renim dönemi ba�?ından itibaren bir ay içinde ödemeleri,

�?arttır.

Ancak, genel sa�?lık sigortalısının bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?i kapsamından çıkanların genel sa�?lık sigortalısı oldu�?u tarihten itibaren otuz gün içinde sa�?lık hizmetlerinden yararlanabilmesi için son bir yıl içinde 30 gün gss prim ödeme �?artı aranmaz.

30 gün hesabında hangi süreler dikkate alınmaz?

a) Herhangi bir sebeple silâh altına alınan sigortalının askerlikte geçen hizmet süresi,

b) Hükümlülükle sonuçlanmayan tutuklulukta geçen süre,

c) İ�? kazası, meslek hastalı�?ı, hastalık ve analık sigortalarından geçici i�? göremezlik ödene�?i alan sigortalının i�? göremedi�?i süre,

d) Sigortalının greve i�?tirak etmesi veya i�?verenin lokavt yapması hallerinde geçen süre,

sa�?lık hizmeti sunucusuna ba�?vurdu�?u tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sa�?lık sigortası primi ödeme gün sayısı hesabında dikkate alınmaz.

4/a sigortalılı�?ı sona erenler kaç gün süre ile sa�?lık hizmetlerinden yararlanabilirler?

4/a kapsamında genel sa�?lık sigortalısı sayılanlar, zorunlu sigortalıklarının sona erdi�?i tarihten itibaren on gün süreyle genel sa�?lık sigortasından yararlanırlar. Bu ki�?ilerin sigortalılık niteli�?ini yitirdikleri tarihten geriye do�?ru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu sigortalılıkları varsa, sigortalılık niteli�?ini yitirdikleri tarihten itibaren 90 gün süreyle bakmakla yükümlü oldu�?u ki�?iler dahil sa�?lık hizmetlerinden yararlandırılırlar.

Hangi tür sa�?lık hizmetlerinden katılım payı alınır?

a) Ayakta tedavide hekim ve di�? hekimi muayenesi,

b) Vücut dı�?ı protez ve ortezler,

c) Ayakta tedavide sa�?lanan ilaçlar,

d) Kurumca belirlenecek hastalık gruplarına göre yatarak tedavide finansmanı sa�?lanan sa�?lık hizmetlerinden katılım payı alınır.

Katılım payı ne kadardır?

Ayakta tedavide hekim ve di�? hekimi muayenesinde 2 Türk Lirası olarak uygulanır.

Vücut dı�?ı protez ve ortezler ve ayakta tedavide sa�?lanan ilaçlar için % 10 ilâ % 20 oranları arasında olmak üzere Kurumca belirlenir. Katılım payını % 1’e kadar indirmeye, Kurumun teklifi üzerine �?alı�?ma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yetkilidir.

Ayakta tedavide sa�?lanan ilaçlar için aile hekimlerince yazılan reçeteler dâhil olmak üzere reçetede yer alan üç kaleme/üç kutuya kadar ilaç/ilaçlar için 3 Türk Lirası, ilave her bir kalem/kutu ilaç için 1 Türk Lirası olmak üzere katılım payı uygulamaya Kurum yetkilidir.

Katılım payına ili�?kin kutu hesabında enjektable formlar, serum ve beslenme ürünleri ile Kurum tarafından belirlenecek ilaçlar dikkate alınmaz.

Kurum, birinci fıkranın (a) bendi gere�?i belirledi�?i katılım payını; birinci basamak sa�?lık hizmeti sunucularında yapılan muayenelerde almamaya ya da daha dü�?ük tutarlarda belirlemeye veya tekrar birinci fıkranın (a) bendi için belirlenen tutara getirmeye, ikinci ve üçüncü basamak sa�?lık hizmet sunucularında yapılan muayenelerde ise müracaat edilen sa�?lık hizmeti sunucusunun yer aldı�?ı basamak, sa�?lık hizmeti sunucusunun resmi ve özel sa�?lık hizmeti sunucusu niteli�?inde olup olmaması, önceki basamaklardan sevkli olarak ba�?vurulup ba�?vurulmadı�?ı gibi hususları göz önünde bulundurarak on katına kadar artırmaya ve sa�?lık hizmeti sunucuları için farklı belirlemeye yetkilidir.

Hangi hallerde katılım payı alınmaz?

Sa�?lık hizmetlerinden katılım payı alınmayacak haller, sa�?lık hizmetleri ve ki�?iler �?unlardır:

a) İ�? kazası ile meslek hastalı�?ı halleri ile askerî tatbikat ve manevralarda sa�?lanan sa�?lık hizmetleri,

b) Afet ve sava�? hali nedeniyle sa�?lanan sa�?lık hizmetleri,

c) Aile hekimi muayeneleri (1.basamak) ve ki�?iye yönelik koruyucu sa�?lık hizmetleri,

d) Sa�?lık raporu ile belgelendirilmek �?artıyla; Kurumca belirlenen kronik hastalıklar ve hayati öneme sa�?lık hizmetleri ile organ, doku ve kök hücre nakli,

e) Kontrol muayenelerinde katılım payı alınmaz.

Sigorta primine esas kazançların hesabında neler esas alınır?

 

Hizmet akdine istinaden bir veya birkaç i�?veren tarafından çalı�?tırılan sigortalıların prime esas kazançları a�?a�?ıdaki �?ekilde belirlenir.

1) Hak edilen ücretlerin,

2) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çe�?it istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve i�?verenler tarafından sigortalılar için özel sa�?lık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların,

3) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gere�?ince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteli�?inde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin,

brüt toplamı esas alınır.

�?cretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tabi tutulur.

Di�?er ödemeler ise öncelikle ödendi�?i ayın kazancına dahil edilir.

�?cret dı�?ındaki bu ödemelerin yapıldı�?ı ayda üst sınırın a�?ılması nedeniyle prime tabi tutulamayan kısmı, ödemenin yapıldı�?ı ayı takip eden aydan ba�?lanarak iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilâve edilir.

Saatlik, günlük, haftalık veya aylık olarak belirli bir ücrete dayanmı�? olmayıp da komisyon ücreti ve kâra katılma gibi belirsiz zaman ve tutar üzerinden ücret alan sigortalıların prim ve ödeneklerinin hesabında esas tutulacak günlük kazançları, Kurumca belirlenen alt sınırdır.

Sigorta primine esas kazançların hesabında neler dikkate alınmaz?

1)Ayni yardımlar,

2)�?lüm, do�?um ve evlenme yardımları,

3)Görev yollukları,

4)Seyyar görev tazminatı,

5)Kıdem tazminatı,

6)İ�? sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme,

7)Ke�?if ücreti,

8)İhbar ve kasa tazminatları,

9)Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları,

10)İ�?verenler tarafından sigortalılar için özel sa�?lık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30'unu geçmeyen özel sa�?lık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları,

prime esas kazanca tabi tutulmaz.

Sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak günlük kazanç nasıl hesaplanır?

Primlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç, sigortalının, bir ay için prime esas tutulan kazancının otuzda biridir. Ancak günlük kazancın hesabına esas tutulan ay içindeki bazı günlerde çalı�?mamı�? ve çalı�?madı�?ı günler için ücret almamı�? sigortalının günlük kazancı, o ay için prime esas tutulan kazancının ücret aldı�?ı gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır.

Sigortalıların prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanır?

Sigortalıların günlük kazançlarının hesabında esas tutulan gün sayıları, aynı zamanda, bunların prim ödeme gün sayılarını gösterir.

Ancak, i�?veren ve sigortalı arasında kısmî süreli hizmet akdinin yazılı olarak yapılmı�? olması kaydıyla, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalı�?an ve çalı�?tı�?ı saat kar�?ılı�?ında ücret alan sigortalının ay içindeki prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalı�?ma saati süresinin 4857 sayılı İ�? Kanununa göre belirlenen haftalık çalı�?ma süresine (1 gün 7,5 saat olarak esas alınır) göre hesaplanan günlük çalı�?ma saatine bölünmesi suretiyle bulunur. Bu �?ekildeki hesaplamada gün kesirleri bir gün kabul edilir.

�?a�?rı üzerine çalı�?mada prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanır?

İ�?veren ve sigortalı arasında ça�?rı üzerine çalı�?maya dayalı yazılı i�? sözle�?mesinde taraflar arasında çalı�?ma süresi gün, hafta ve ay olarak belirlenmemi�? ise,

Sigortalının ay içindeki prim ödeme gün sayısı haftalık çalı�?ma süresi en az yirmi saat kararla�?tırılmı�? sayılarak, 4857 sayılı İ�? Kanununa göre belirlenen haftalık çalı�?ma süresine (1 gün 7,5 saat olarak esas alınır) göre hesaplanan günlük çalı�?ma saatine bölünmesi suretiyle bulunur. Bu �?ekildeki hesaplamada gün kesirleri bir gün kabul edilir.

Uzman ve usta ö�?reticilerin prim ödeme gün sayıları nasıl hesaplanır?

Milli E�?itim Bakanlı�?ına ba�?lı her derece ve türdeki örgün ve yaygın e�?itim kurumlarında ek ders ücreti kar�?ılı�?ında ilgili mevzuatı çerçevesinde uzman ve usta ö�?retici olarak çalı�?tırılanların prim ödeme gün sayısı 30 günü a�?mamak kaydıyla,

bir takvim ayı içerisinde hak kazandıkları brüt ek ders ücreti toplam tutarının, prime esas günlük kazanç alt sınırına bölünmesi sonucu bulunur. Bu �?ekilde yapılacak hesaplamalarda tam sayıdan sonraki küsuratlar dikkate alınmaz.

Staja tabi tutulan ö�?renciler, kısmi zamanlı çalı�?tırılan ö�?renciler ve kursiyerlerin sigorta primine esas günlük kazançları nasıl hesaplanır?

Meslek liselerinde okumakta iken veya yüksekö�?renimleri sırasında staja tabi tutulan ö�?renciler ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalı�?tırılan ö�?rencilerden aylık prime esas kazanç  tutarı  Kurumca  belirlenen  günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar ile kursiyerlerin prime esas günlük kazançlarının hesaplanmasında prime esas günlük kazanç alt sınırı dikkate alınır.

Aday çırak, çırak ve meslekî e�?itim gören ö�?rencilerin prime esas kazançları nasıl belirlenir?

Aday çırak, çırak ve meslekî e�?itim gören ö�?rencilerin prime esas kazançları ilgili kanunlarında öngörüldü�?ü �?ekilde belirlenir.

3308 sayılı Meslekî E�?itim Kanununun 25 inci maddesi uyarınca bunların ya�?ına uygun asgari ücretin % 50'si üzerinden hesaplanır ve Milli E�?itim Bakanlı�?ı bütçesine konulan ödenekle kar�?ılanır.

Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?an sigortalıların prime esas kazançları nasıl belirlenir?

 

Aylık prime esas kazanç, Kurum tarafından belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak �?artı ile kendileri tarafından beyan edilecek günlük kazancın otuz katıdır. Bu sigortalılar tarafından Kurumca belirlenen sürelerde aylık prime esas kazanç beyan edilir. Beyanda bulunmayan sigortalıların aylık prime esas kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katı olarak belirlenir.

İ�?veren aynı zamanda sigortalı ise prime esas kazancı nasıl hesaplanır?

Sigortalı aynı zamanda i�?veren ise aylık prime esas kazancı, çalı�?tırdı�?ı sigortalıların prime esas günlük kazancının en yükse�?inin otuz katından az olamaz.

Aylık prime esas kazancı, çalı�?tırdı�?ı sigortalının otuz günlük prime esas kazancından dü�?ük oldu�?u tespit edilen sigortalıların aylık prime esas kazançları, tespit edilen kazanç düzeyine çıkartılarak aradaki farkın primi, gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.

Memurların sigorta primine esas kazançları nasıl hesaplanır?

01/10/2008 tarihinden itibaren kamuda aylıklarını personel kanunlarına göre alan, kadro kar�?ılı�?ı sözle�?meli olarak görev yapan, açıktan vekil olarak atanan sigortalıların prime esas kazançlarının hesabında,

1) Aylık gösterge ve ek göstergeler üzerinden ödenen aylık tutarları,

2) Memuriyet taban aylık ve kıdem aylık tutarları,

3) Makam, temsil ve görev tazminatları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 152 nci maddesi uyarınca ödenen tazminatlar (bölge, kurum, birim, çalı�?ma mahalli, görevin niteli�?i ve benzeri kriterlere dayalı olarak asıl tazminatlara ilave, ek veya ayrıca ödenen tazminatlar hariç), 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun ek 17 nci maddesinin (A) bendinde yer alan cetvelde belirtilen oranlar üzerinden ödenen hizmet tazminatı (2629 sayılı Kanun ile 2955 sayılı Kanuna göre tazminat veya üniversite ödene�?i alanların sadece rütbelerinin kar�?ılı�?ı hizmet tazminatları), 2914 sayılı Yüksekö�?retim Personel Kanununun 12 nci maddesi uyarınca ödenen üniversite ödene�?i, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 106 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca ödenen ek ödeme,

esas alınır.

Genel sa�?lık sigortasına tabi olanlar bakımından sigorta primine esas aylık kazanç nasıl tespit edilir?

1) Mütekabiliyet esası da dikkate alınmak �?artıyla, oturma izni almı�? yabancı ülke vatanda�?larından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan ki�?iler, Kurumca belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının iki katının otuz günlük tutarı, (asgari ücretin iki katı)

2) Aile içindeki geliri ki�?i ba�?ına dü�?en aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatanda�?lar, Vatansızlar ve sı�?ınmacılar, 65 Ya�?ını Doldurmu�? Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatanda�?larına Aylık Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan ki�?iler, ı İstiklal Madalyası Verilmi�? Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden �?eref Aylı�?ı Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre �?eref aylı�?ı alan ki�?iler, Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan ki�?iler, Nakdi Tazminat ve Aylık Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan ki�?iler, Sosyal Hizmetler ve �?ocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan ki�?iler, Harp malûllü�?ü aylı�?ı alanlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlar, Köy Kanununun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre görevlendirilen ki�?iler ile aynı Kanunun ek 16 ncı maddesine göre aylık alan ki�?iler, Dünya Olimpiyat ve Avrupa �?ampiyonlu�?u Kazanmı�? Sporculara ve Bunların Ailelerine Aylık Ba�?lanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan ki�?iler için asgari ücret,

3) 4447 sayılı Kanun gere�?ince i�?sizlik ödene�?i ve ilgili kanunları gere�?ince kısa çalı�?ma ödene�?inden yararlandırılan ki�?iler için ise prime esas asgari kazanç tutarı esas alınır.

4) Ba�?ka bir ülkede sa�?lık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatanda�?lar ve ülkemizde sosyal güvenlik sistemine kaydı olmayan ki�?iler için Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilen aile içindeki gelirin ki�?i ba�?ına dü�?en aylık tutarı;

a) Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar oldu�?u tespit edilen ki�?iler için Kurumca belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının üçte biri,

b) Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar oldu�?u tespit edilen ki�?iler için Kurumca belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutar,

c) Asgari ücretin iki katından fazla oldu�?u tespit edilen ki�?iler için Kurumca belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı prime esas asgari kazanç tutarı olarak esas alınır.

�?u kadar ki, gelir testleri Kurumca sonuçlandırılıncaya kadar Kurumca belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı prime esas asgari kazanç tutarı olarak esas alınır.

Ancak gelir testi sonucu, aile içindeki gelirleri asgari ücretin altında kalan genel sa�?lık sigortalılarının bu sürelerde gelir testi sonucuna göre ödemeleri gereken tutarların üzerinde yaptıkları ödemeler herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilir.

Sigorta prim oranları kaçtır?

a) Malûllük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının % 20'sidir. Bunun % 9'u sigortalı hissesi, % 11'i i�?veren hissesidir.

b) Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, yapılan i�?in i�? kazası ve meslek hastalı�?ı bakımından gösterdi�?i tehlikenin a�?ırlı�?ına göre % 1 ilâ % 6,5 oranları arasında olmak üzere, Kurumca belirlenir. Bu primin tamamını i�?veren öder.

c) Aday çırak, çırak ve i�?letmelerde mesleki e�?itim gören ö�?renciler, staja tabi tutulan ö�?renciler ve kısmi zamanlı çalı�?tırılan ö�?renciler için prim oranı, prime esas kazançlarının % 6’sıdır. Bu prim oranının % 1’i kısa vadeli sigorta kolları, % 5’i genel sa�?lık sigortası primidir. Kursiyerler için prim oranı, prime esas kazançlarının % 13,5’idir. Bu prim oranının % 1’i kısa vadeli sigorta kolları, % 12,5’i genel sa�?lık sigortası primidir.

d) Genel sa�?lık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olanlar için prime esas kazancın % 12,5'idir. Bu primin % 5'i sigortalı, % 7,5'i ise i�?veren hissesidir.

e) Yalnızca genel sa�?lık sigortasına tâbi olanlar için genel sa�?lık sigortası prim oranı prime esas kazancın % 12'sidir.

İ�?verenlere prim oranlarında yüzde be�? (% 5) indirim veya devlet katkısı (hazine yardımı) hangi �?artlarda sa�?lanır?

Hizmet akdine istinaden bir veya birkaç i�?veren tarafından çalı�?an sigortalıları çalı�?tıran özel sektör i�?verenlerinin, malullük, ya�?lılık ve ölüm sigortaları primlerinden, % 11’lik i�?veren hissesinin be�? puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece kar�?ılanır.

İ�?veren hissesine ait primlerin % 5’inin Hazinece kar�?ılanabilmesi için;

1) İ�?verenlerin çalı�?tırdıkları sigortalılarla ilgili olarak bu Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermeleri,

2) Sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece kar�?ılanmayan i�?veren hissesine ait tutarı yasal süresinde ödemeleri,

3) Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ili�?kin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması �?arttır.

Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ili�?kin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendiren i�?verenler ile 4958 sayılı Kanununa ve 5458 sayılı Kanun ile di�?er taksitlendirme ve yapılandırma Kanunlarına göre taksitlendiren ve yapılandıran i�?verenler bu tecil, taksitlendirme ve yapılandırmaları devam etti�?i sürece bu fıkra hükmünden yararlandırılır.

Hangi i�?verenlere % 5 indirim uygulanmaz?

Bu hükümler 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kurulu�?lara ait i�?yerleri ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anla�?ma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım i�?leri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım i�?lerine ili�?kin i�?yerleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalı�?anlar ve yurt dı�?ında çalı�?an sigortalılar hakkında uygulanmaz.

Hazinece kar�?ılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.

Bu fıkra ve di�?er ilgili mevzuatla sa�?lanan sigorta prim desteklerinin aynı dönem için birlikte uygulanması halinde, bu destek öncelikle uygulanır.

Bu Kanun gere�?ince yapılan kontrol ve denetimlerde çalı�?tırdı�?ı ki�?ileri sigortalı olarak bildirmedi�?i tespit edilen i�?verenler bir yıl süreyle bu fıkrayla sa�?lanan destek unsurlarından yararlanamaz.

Bu fıkrada düzenlenen te�?vik, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personel için de uygulanır.

Asgari i�?çilik uygulaması nedir?

İ�?verenin, i�?in emsaline, niteli�?ine, kapsam ve kapasitesine göre i�?in yürütümü açısından gerekli olan sigortalı sayısının, çalı�?ma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulundu�?unun tespiti halinde, i�?in yürütümü açısından gerekli olan asgarî i�?çilik tutarı; yapılan i�?in niteli�?i, kullanılan teknoloji, i�?yerinin büyüklü�?ü, benzer i�?letmelerde çalı�?tırılan sigortalı sayısı, ilgili meslek veya kamu kurulu�?larının görü�?ü gibi unsurlar dikkate alınarak tespit edilir. Söz konusu tespitler, Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmi�? memurları tarafından yapılır.

Kamu idareleri, döner sermayeli kurulu�?lar, kanunla kurulan kurum ve kurulu�?lar ile bankalar tarafından ihale mevzuatına göre yaptırılan i�?lerden ve özel nitelikteki in�?aat i�?lerinden dolayı bu i�?leri yapan i�?veren tarafından yeterli i�?çilik bildirilmi�? olup olmadı�?ı Kurumca ara�?tırılır.

Kamu idareleri, döner sermayeli kurulu�?lar, kanunla kurulan kurum ve kurulu�?lar ile bankalar, bu maddenin uygulanmasıyla ilgili Kurumca istenilecek bilgileri ve belgeleri yazılı olarak en geç bir ay içinde vermeye mecburdur.

Asgari i�?çilik miktarı ne kadar süre içerisinde ödenir?

Bu ara�?tırma sonucunda yeterli i�?çili�?in bildirilmemi�? oldu�?u anla�?ılırsa, eksik bildirilen i�?çilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte bir ay içinde ödenmek üzere i�?verene tebli�? edilir.

Tebli�? edilen prim ve gecikme cezası ve gecikme zammının ödendi�?i veya ödenece�?inin i�?veren tarafından yazılı olarak taahhüt edilmesi halinde borç kesinle�?ir.

Tebli�? edilen prim ve gecikme cezası ve gecikme zammının ödenmemesi, taahhütname verilmemesi veya Kurumca i�?yerinin denetlenmesine gerek görülmesi durumunda Kurumca inceleme yapılır.

Asgari i�?çilik miktarına nasıl itiraz edilir ve hangi mahkemede dava açılır?

İ�?veren, tebli�? edilen prim borcuna kar�?ı tebli�? tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma itiraz edebilir. İtiraz takibi durdurur.

Kurumca itirazın reddi halinde i�?veren, kararın tebli�? tarihinden itibaren bir ay içinde yetkili i�? mahkemesine ba�?vurabilir. Mahkemeye ba�?vurulması, prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz.

Asgari i�?çilik miktarı için ne kadar idari para cezası uygulanır?

Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmi�? memurlarınca, Kuruma asgarî i�?çilik tutarının bildirilmedi�?i tespit edilen i�?yerleri hakkında;

1) Kuruma bildirilmedi�?i tespit edilen eksik i�?çilik tutarının mal edildi�?i her bir aya ait aylık prim ve hizmet belgesi için, aylık asgari ücretin 2 katı tutarında idari para cezası uygulanır.

2) Eksik i�?çili�?in mal edildi�?i her bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin, o ayın dahil bulundu�?u hesap dönemine ait defterlere i�?lenmemi�? olması nedeniyle aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.

Asgarî i�?çilik tespit komisyonu nasıl olu�?turulur?

Kuruma yeterli i�?çilik tutarının bildirilmi�? olup olmadı�?ının ara�?tırılmasında, i�?in yürütümü için gerekli olan asgarî i�?çilik tutarının tespitinde dikkate alınacak asgarî i�?çilik oranlarının saptanması ve asgarî i�?çilik oranlarına vaki itirazların incelenerek karara ba�?lanması amacıyla Kurum bünyesinde;

-Kurum teknik elemanlarından dört üye,

-Yönetim Kurulunda temsil edilen i�?çi ve i�?veren konfederasyonlarınca görevlendirilecek iki üye,

-Türkiye Odalar ve Borsalar Birli�?inden bir üye,

olmak üzere toplam yedi teknik elemandan olu�?an, Asgarî İ�?çilik Tespit Komisyonu kurulur.

Uzla�?ma nedir?

Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından devamlı mahiyetteki i�?yerlerinde yapılan asgari i�?çilik incelemesi sonucunda tespiti yapılan ve sigortalılara mal edilemeyen fark sigorta primine esas kazanç matrahı üzerinden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte hesaplanacak sigorta primi ve buna ba�?lı uygulanacak idari para cezalarında, konuya ili�?kin raporun Kurumun ilgili birimine gönderilmesinden önce i�?verenle uzla�?ma yapılabilir.

Uzla�?maya varılması halinde, bu durum tutanakla tespit edilir.

Uzla�?ılan tutarlar kesin olup, uzla�?ma konusu yapılan tutarlar hakkında i�?verence dava açılamaz ve hiçbir mercie �?ikayet ve itirazda bulunulamaz.

Uzla�?ılan prim ve idari para cezaları, uzla�?ma tutana�?ının düzenlendi�?i tarihten itibaren bir ay içinde ödenir. İ�?veren, uzla�?ılan idari para cezası tutarı için ayrıca pe�?in ödeme indiriminden yararlandırılmaz.

Uzla�?ılan tutarların, bu sürede tam olarak ödenmemesi halinde uzla�?ma bozulur ve uzla�?ılan tutarlar kazanılmı�? hak te�?kil etmez. Uzla�?manın temin edilememi�? veya uzla�?ma müzakeresinde uzla�?maya varılamamı�? olması veya uzla�?manın bozulması hallerinde i�?veren, bu konuya ili�?kin daha sonra uzla�?ma talep edemez.

Uzla�?ma neticesinde indirim yapılması nedeniyle tahsil edilmemi�? olan sigorta primlerinin daha sonra Kurum veya mahkeme kararıyla sigortalılara mal edilmesi halinde, daha önce eksik tahsil olunan sigorta primleri, sigortalının çalı�?tı�?ı süre ve sigorta primine esas kazancı dikkate alınarak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil olunur.

Uzla�?ma hangi i�?yerlerini ve neleri kapsar?

Uzla�?ma yapılabilmesi için i�?yerinin devamlı mahiyette bir i�?yeri olması ve tespit edilen eksik i�?çilik miktarının sigortalılara mal edilememi�? olması gerekir.

Uzla�?ma eksik i�?çilik üzerinden hesap edilecek gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte hesaplanacak sigorta primini ve uygulanacak idari para cezalarını kapsar.

Uzla�?ma ne zaman yapılır?

Konuya ili�?kin raporun Kurumun ilgili birimine gönderilmesinden önce i�?verenle uzla�?ma yapılabilir. Uzla�?maya varılması halinde, bu durum tutanakla tespit edilir.

Uzla�?ılan tutarlar ne zaman ödenir?

Uzla�?ılan prim ve idari para cezaları, uzla�?ma tutana�?ının düzenlendi�?i tarihten itibaren bir ay içinde ödenir.

Uzla�?ma konusu yapılan tutarlar hakkında dava açılabilir mi?

Uzla�?ma konusu yapılan tutarlar hakkında i�?verence dava açılamaz ve hiçbir mercie �?ikayet ve itirazda bulunulamaz.

Aylık prim ve hizmet belgesi nedir?

İ�?veren bir ay içinde çalı�?tırdı�?ı sigortalıların ve sosyal güvenlik destek primine tâbi sigortalıların;

a) Ad ve soyadlarını, T.C. kimlik numaralarını,

b) Prime esas kazançlarını,

c) Prim ödeme gün sayıları ile prim tutarlarını,

gösteren aylık prim ve hizmet belgesini, süresi içinde Kuruma vermekle yükümlüdür.

Aylık prim ve hizmet belgesi Kuruma ne zaman verilir?

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanları çalı�?tıran;

 

- �?zel nitelikteki i�?yeri i�?verenleri, cari aya ili�?kin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ili�?kin oldu�?u ayı izleyen ayın 23’ünde,

- Resmi nitelikteki i�?yeri i�?verenleri ise, cari aya ili�?kin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ili�?kin oldu�?u dönemi izleyen takvim ayının 7’sinde,

saat 23.59’a kadar e-Sigorta kanalıyla Kuruma göndermek zorundadırlar.

Belgenin gönderilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, aylık prim ve hizmet belgesi, son günü izleyen ilk i�? günü saat 23:59 a kadar, Kuruma, e-Sigorta kanalıyla gönderilebilecektir.

Di�?er taraftan, bazı özel nitelikteki i�?yeri i�?verenleri ayın 15’i ila müteakip ayın 14’ü arasında; bazı resmi nitelikteki i�?yeri i�?verenleri ise ayın 1’i ila 30’u arasında ücret alan sigortalılar çalı�?tırdı�?ından, bu nitelikteki i�?yeri i�?verenlerince;

- Ayın 1’i ila 30’u arasındaki çalı�?maları kar�?ılı�?ı ücret alan sigortalılar için düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri, en geç belgenin ili�?kin oldu�?u ayı izleyen ayın 23’ünde,

- Ayın 15’i ila müteakip ayın 14’ü arasındaki çalı�?maları kar�?ılı�?ı ücret alan sigortalılar için düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri, en geç belgenin ili�?kin oldu�?u dönemi izleyen takvim ayının 7’sinde,

Kuruma gönderilecektir.

İ�?verenin, sigortalıyı, 4857 sayılı İ�? Kanununun 7 nci maddesine göre ba�?ka bir i�?verene i�? görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesi halinde, sigortalıyı devir alan, geçici i�? ili�?kisi süresine ili�?kin birinci fıkrada belirtilen belgelerin aynı süre içinde i�?verene ait i�?yerinden Kuruma verilmesinden, i�?veren ile birlikte müteselsilen sorumludur.

İ�?yeri kayıt ve belgeleri kaç yıl süre ile saklanır?

İ�?veren, i�?yeri sahipleri; i�?yeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili oldu�?u yılı takip eden yıl ba�?ından ba�?lamak üzere 10 yıl süreyle, kamu idareleri 30 yıl süreyle, tasfiye ve iflâs idaresi memurları ise görevleri süresince, saklamak ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde 15 gün içinde ibraz etmek zorundadır.

Eksik gün belgeleri Kuruma ne zaman verilir?

Ay içinde bazı i�?günlerinde çalı�?tırılmadı�?ı ve ücret ödenmedi�?i beyan edilen sigortalıların, otuz günden az çalı�?tıklarını ispatlayan belgelerin i�?verence ilgili aya ait aylık prim ve hizmet belgesine eklenmesi �?arttır. Kurumca belirlenen i�?yerlerinde bu �?art aranmaz.

Sigortalıların otuz günden az çalı�?tı�?ını gösteren bilgi ve belgelerin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma verilmemesi veya verilen bilgi ve belgelerin Kurumca geçerli sayılmaması halinde, otuz günden az bildirilen sürelere ait aylık prim ve hizmet belgesi Kurumca re'sen düzenlenir ve muhteviyatı primler, bu Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.

�?alı�?maları bildirilmeyen sigortalılar (kaçak sigortalılar) ile ilgili Kurumca hizmet tespiti yapılması halinde ne gibi i�?lemler yapılır?

Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmi�? memurlarınca,

1)Fiilen yapılan denetimler sonucunda,

2)İ�?yeri kayıtlarından yapılan tespitlerde,

3)Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gere�?ince yapacakları soru�?turma, denetim ve incelemeler neticesinde,

4)Kamu kurum ve kurulu�?ları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerde,

çalı�?tı�?ı anla�?ılan sigortalılara ait olup, bu Kanun uyarınca Kuruma verilmesi gereken belgelerin yapılan tebligata ra�?men bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi halinde, bu belgeler Kurumca re'sen düzenlenir ve muhteviyatı sigorta primleri Kurumca tespit edilerek i�?verene tebli�? edilir.

�?alı�?maları bildirilmeyen sigortalılar (kaçak sigortalılar) ile ilgili Kurumca hizmet tespiti yapılması halinde i�?verenler prim borcuna kar�?ı hangi mahkemeye itiraz edebilirler?

İ�?veren, tebli�? edilen prim borcuna kar�?ı tebli�? tarihinden itibaren bir ay içinde, ilgili Kurum ünitesine itiraz edebilir. İtiraz, takibi durdurur.

İtirazın reddi halinde, i�?veren kararın tebli�? tarihinden itibaren bir ay içerisinde yetkili i�? mahkemesine ba�?vurabilir. Yetkili mahkemeye ba�?vurulması, prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz. Mahkemenin Kurum lehine karar vermesi halinde, prim borcuna ili�?kin hükümleri uygulanır.

Kurumca yapılan hizmet tespitlerinin kaç yılı dikkate alınır?

Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca i�?yerinde fiilen yapılan tespitlerden ve kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gere�?ince yapacakları soru�?turma, denetim ve incelemelerden kayıt ve belgelere dayanmaksızın çalı�?tı�?ı belirlendi�?i halde, hizmetlerinin veya prime esas kazançlarının Kuruma bildirilmedi�?i anla�?ılan veya eksik bildirildi�?i tespit edilen sigortalıların geriye yönelik hizmetlerinin veya prime esas kazançlarının,

en fazla tespitin yapıldı�?ı tarihten geriye yönelik 1 yıllık süreye ili�?kin kısmı dikkate alınır.

Hizmet tespit davaları kaç yıl içinde açılabilir?

Aylık prim ve hizmet belgesi i�?veren tarafından verilmeyen veya çalı�?tıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalı�?tıklarını hizmetlerinin geçti�?i yılın sonundan ba�?layarak 5 yıl içerisinde i�? mahkemesine ba�?vurarak, alacakları ilâm ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır.

Sigortalı çalı�?tırmaya son verilmesi halinde Kuruma kaç gün içinde bildirim yapılır?

İ�?veren sigortalı çalı�?tırmadı�?ı takdirde, bu hususu sigortalı çalı�?tırmaya son verdi�?i tarihten itibaren, 15 gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür.

İdari para cezaları nelerdir?

Sigortalı i�?e giri�? bildirgesinin ve genel sa�?lık sigortası giri�? bildirgesinin geç verilmesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

1) Sigortalı i�?e giri�? bildirgesinin ve genel sa�?lık sigortası giri�? bildirgesinin Kanunda belirtilen süre içinde ya da Kurumca belirlenen �?ekle ve usûle uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutuldu�?u hâlde anılan ortamda göndermeyenler hakkında her bir sigortalı için asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.

2) Sigortalı i�?e giri�? bildirgesinin verilmedi�?inin, mahkeme kararından veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden ya da di�?er kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gere�?ince yapacakları soru�?turma, denetim ve incelemelerden veya bankalar, döner sermayeli kurulu�?lar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kurulu�?lardan alınan bilgi ve belgelerden anla�?ılması halinde bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar hakkında her bir sigortalı için asgari ücretin 2 katı tutarında idari para cezası uygulanır.

3) İ�?yeri esas alınmak suretiyle sigortalı i�?e giri�? bildirgesinin verilmedi�?ine ili�?kin; mahkemenin karar tarihinden, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarının tespit tarihinden, di�?er kamu kurum ve kurulu�?larının denetim elemanlarının rapor tarihinden, bankalar, döner sermayeli kurulu�?lar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kurulu�?lardan alınan bilgi veya belgelerin Kuruma intikal tarihinden itibaren bir yıl içinde yukarıdaki (2) numaralı bend de sayılan durumlardan biriyle tekrar bildirge verilmedi�?inin anla�?ılması halinde, bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar hakkında bu defa her bir sigortalı için asgari ücretin 5 katı tutarında idari para cezası uygulanır.

Mahkeme kararına, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmi�? memurlarınca yapılan tespitler veya di�?er kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gere�?ince yapacakları soru�?turma, denetim ve incelemelere ya da kamu idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere,

Sigortalı i�?e giri�? bildirgesinin ve genel sa�?lık sigortası giri�? bildirgesinin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendili�?inden 30 gün içinde verilmesi ve söz konusu cezaların ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde, öngörülen cezalar dörtte bir oranına kar�?ılık gelen tutar üzerinden uygulanır. Pe�?in ödeme halinde ayrıca dörtte bir oranında indirim yapılır.

İ�?yeri bildirgesinin geç verilmesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

İ�?yeri bildirgesinin Kurumca belirlenen �?ekle ve usûle uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutuldu�?u halde, anılan ortamda göndermeyenler veya bu Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenlere;

1) Kamu idareleri ile bilânço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar için asgari ücretin 3 katı tutarında,

2) Di�?er defterleri tutmak zorunda olanlar için asgari ücretin 2 katı tutarında,

3) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar için bir aylık asgari ücret tutarında,

idari para cezası uygulanır.

Mahkeme kararına, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmi�? memurlarınca yapılan tespitler veya di�?er kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gere�?ince yapacakları soru�?turma, denetim ve incelemelere ya da kamu idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere,

İ�?yeri bildirgesinin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendili�?inden 30 gün içinde verilmesi ve söz konusu cezaların ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde, öngörülen cezalar dörtte bir oranına kar�?ılık gelen tutar üzerinden uygulanır. Pe�?in ödeme halinde ayrıca dörtte bir oranında indirim yapılır.

Aylık prim ve hizmet belgesinin geç verilmesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

Sigortalıların ve sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalıların aylık prim ve hizmet belgelerinin Kurumca belirlenen �?ekilde ve usûlde vermeyenler ya da Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutuldu�?u halde anılan ortamda göndermeyenler veya belirlenen süre içinde vermeyenlere her bir fiil için;

1) Belgenin asıl olması halinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla belgede kayıtlı sigortalı sayısı ba�?ına, aylık asgari ücretin be�?te biri tutarında,

2) Belgenin ek olması halinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı ba�?ına, aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında,

3) Sigortalıların otuz günden az çalı�?tı�?ını gösteren bilgi ve belgelerin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma verilmemesi veya verilen bilgi ve belgelerin Kurumca geçerli sayılmaması halinde, ek belgenin Kurumca re'sen düzenlenmesi durumunda, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı ba�?ına, aylık asgari ücretin yarısı tutarında,

4) Belgenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmi�? memurlarınca yapılan tespitler veya di�?er kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gere�?ince yapacakları soru�?turma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kurulu�?lar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kurulu�?lardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmedi�?i veya eksik bildirildi�?i anla�?ılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadı�?ı, i�?verence düzenlenip düzenlenmedi�?i dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin 2 katı tutarında,

idari para cezası uygulanır.

Eksik i�?çilik için ne kadar idari para cezası uygulanır?

Kurumun defter ve belge incelemeye yetkili denetim ve kontrolle görevlendirilmi�? memurları tarafından veya serbest muhasebeci malî mü�?avirler ile yeminli malî mü�?avirlerce düzenlenen raporlara istinaden, Kuruma bildirilmedi�?i tespit edilen eksik i�?çilik tutarının mal edildi�?i her bir ay için, aylık asgari ücretin 2 katı tutarında idari para cezası uygulanır.

İ�?yeri kayıt ve belgelerinin ibraz edilmemesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

İ�?veren; i�?yeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili oldu�?u yılı takip eden yıl ba�?ından ba�?lamak üzere on yıl süreyle, kamu idareleri otuz yıl süreyle, tasfiye ve iflâs idaresi memurları ise görevleri süresince, saklamak ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde 15 gün içinde ibraz etmek zorundadır.

Bu yükümlülü�?ü Kurumca yapılan yazılı ihtara ra�?men onbe�? gün içinde mücbir sebep olmaksızın tam olarak yerine getirmeyenlere;

1) Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin 12 katı tutarında,

2) Di�?er defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin 6 katı tutarında,

3) Defter tutmakla yükümlü de�?il iseler, asgari ücretin 3 katı tutarında,

İdari para cezası uygulanır.

İ�?yeri defterlerinin geçersiz olması halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

Defterler;

1)Kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmi�? olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı,

2)İ�?çilikle ilgili giderlerin i�?lenmemi�? oldu�?u tespit edilen defterler,

3)Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek �?ekilde usûlsüz veya noksan tutulmu�? defterler,

4)Herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin (sigorta primine esas kazancın ödemeye ba�?lı oldu�?u durumlar dahil) o ayın dahil bulundu�?u hesap dönemine ait defterlere i�?lenmemi�? olması halinde,

o aya ait defter kayıtları geçersizdir.

Bu dört geçersizlik hallerinde; tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını a�?mamak kaydıyla, geçersizlik hallerinin gerçekle�?ti�?i her bir takvim ayı için, aylık asgari ücretin yarısı tutarında,

İdari para cezası uygulanır.

İ�?yeri defterleri tasdiksiz olarak tutulmu�? ise geçersizlik nedeniyle ne kadar idari para cezası uygulanır?

Kullanılmaya ba�?lanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu oldu�?u halde tasdiksiz tutulmu�? olan defterler geçerli sayılmaz ve tutmakla yükümlü bulunulan defter türü dikkate alınarak;

1) Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin 12 katı tutarında,

2) Di�?er defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin 6 katı tutarında,

İdari para cezası uygulanır.

Vergi Usûl Kanunu gere�?ince bilanço esasına göre defter tutulması gerekirken i�?letme hesabı esasına göre tutulmu�? defterlere geçersizlik nedeniyle ne kadar idari para cezası uygulanır?

Aylık asgari ücretin 12 katı tutarında idari para cezası uygulanır.

�?cret tediye bordroları hangi hallerde geçersiz sayılır?

İ�?verenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda;

1) İ�?yerinin sicil numarası,

2) Bordronun ili�?kin oldu�?u ay,

3) Sigortalının adı, soyadı,

4) Sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası,

5) �?cret ödenen gün sayısı,

6) Sigortalının ücreti,

7) �?denen ücret tutarı,

8) �?cretin alındı�?ına dair sigortalının imzasının,

(ücret ödemesi banka kanalı ile yapılmı�? ise sigortalının imzasının ücret bordrosunda bulunmaması halinde geçersizlik olu�?maz.)

bulunması zorunludur.

�?cret tediye bordrolarının geçersiz olması halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

Yukarıdaki unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen ücret tediye bordroları geçersizdir ve her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için aylık asgari ücretin yarısı tutarında,

idari para cezası uygulanır.

İ�?yeri kayıt ve belgelerinin ibraz edilmemesi nedeniyle idari para cezası uygulandıktan sonra ayrıca geçersizlik hallerinde idari para cezası uygulanır mı?

İbraz süresi geçirildikten sonra incelemeye sunulan ve tümünün veya bir bölümünün geçersiz oldu�?u tespit edilen defter ve belgeler yönünden, ayrıca geçersizlik fiilleri için idari para cezası uygulanmaz, sadece tutulan defter türü dikkate alınarak idari para cezası uygulanır.

Asgari i�?çilik ile ilgili Kuruma bilgi ve belge verilmemesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

Kamu idareleri, döner sermayeli kurulu�?lar, kanunla kurulan kurum ve kurulu�?lar ile bankalar tarafından ihale mevzuatına göre yaptırılan i�?lerden ve özel nitelikteki in�?aat i�?lerinden dolayı bu i�?leri yapan i�?veren tarafından yeterli i�?çilik bildirilmi�? olup olmadı�?ı Kurumca ara�?tırılır. Bu kurumlar asgari i�?çilik uygulaması ile ilgili Kurumca istenilecek bilgileri ve belgeleri yazılı olarak en geç bir ay içinde vermeye mecburdur. Bu yükümlülükleri belirtilen sürede yerine getirmeyenlere, aylık asgari ücretin 2 katı tutarında idari para cezası uygulanır.

Sosyal Güvenlik Kurumu Müfetti�?i, Sosyal Güvenlik Kurumu Denetmeni ve di�?er görevli personeli tarafından yapılan denetimin engellenmesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

1) Kanunun uygulanmasından do�?an inceleme ve soru�?turma görevlerini yerine getirmeleri sırasında i�?verenler, sigortalılar, i�?yeri sahipleri ve bu i�?le ilgili di�?er ki�?iler görevlerini yapmasına engel olamazlar; engel olanlar hakkında eylemleri ba�?ka bir suç olu�?tursa dahi, asgari ücretin 5 katı tutarında idari para cezası uygulanır. (Engel olma)

2) Görevlerini yapmasını engellemek amacıyla cebir ve tehdit kullanan i�?verenler, sigortalılar, i�?yeri sahipleri ve bu i�?le ilgili di�?er ki�?iler fiil daha a�?ır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç te�?kil etmedi�?i takdirde Türk Ceza Kanununun 265 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre cezalandırılır. Bu suçu i�?leyenler hakkında ayrıca asgari ücretin 10 katı tutarında idari para cezası uygulanır. (Cebir ve tehdit kullanma)

Sosyal Güvenlik Kurumuna di�?er Kurumlar tarafından bilgi ve belge verilmemesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kurulu�?lar, döner sermayeli kurulu�?lar ile di�?er gerçek ve tüzel ki�?iler do�?rudan, münferit olarak bilgi ve belge istenmesi hariç olmak üzere kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kurulu�?lar ise Kurumla yapılacak protokoller çerçevesinde, Devletin güvenli�?i ve temel dı�? yararlarına kar�?ı a�?ır sonuçlar do�?uracak hâller ile özel hayat ve aile hayatının gizlili�?i ve savunma hakkına ili�?kin hükümler saklı kalmak kaydıyla özel kanunlardaki yasaklayıcı ve sınırlayıcı hükümler dikkate alınmaksızın gizli dahi olsa Kurum tarafından ki�?ilerin sosyal güvenli�?inin sa�?lanması, 6183 sayılı Kanuna göre Kurum alacaklarının takip ve tahsili ile bu Kanun kapsamında verilen di�?er görevler ile sınırlı olmak üzere istenecek her türlü bilgi ve belgeyi sürekli ve/veya belli aralıklarla vermeye, bilgilerin elektronik ortamda görüntülenmesini sa�?lamaya, görüntülenen bu bilgilerin güvenli�?ini sa�?lamaya, muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü belge ile vermek zorunda oldukları bilgilere ili�?kin mikrofi�?, mikrofilm, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara eri�?im veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm sistem ve �?ifreleri incelemek için ibraz etmeye mecburdurlar.

Bu kapsamda Kurum tarafından istenen bilgi ve belgeleri belirlenen süre içinde mücbir sebep olmaksızın vermeyen kamu idareleri, bankalar, döner sermayeli kurulu�?lar, kanunla kurulmu�? kurum ve kurulu�?lar ile di�?er gerçek ve tüzel ki�?iler hakkında, aylık asgari ücretin 5 katı tutarında, geç verilmesi halinde ise aylık asgari ücretin 2 katı tutarında idari para cezası uygulanır.

Sigortalıların geçici i�? göremezlik ödene�?i (sa�?lık raporları veya istirahat raporu bilgilerinin) ile ilgili bilgilerin elektronik ortamda bildiriminin yapılmaması halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

Hizmet akdine istinaden bir veya birkaç i�?veren tarafından çalı�?tırılan sigortalılara (i�?verenler ve kamuda çalı�?an memurlar hariç olmak üzere) ait geçici i�? göremezlik ödene�?i ödemelerinde Kurumca i�?verenlerden istenilen bildirimlerin (sa�?lık raporu veya istirahat raporu bilgilerinin) belirlenen süre içerisinde ve elektronik ortamda yapılmaması halinde sigortalı ba�?ına aylık asgari ücretin onda biri, hiç yapılmaması halinde ise sigortalı ba�?ına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.

Sigortalı i�?ten  çıkı�? bildirgelerinin verilmemesi veya geç verilmesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

Hizmet akdine istinaden bir veya birkaç i�?veren tarafından çalı�?tırılanlardan sigortalılı�?ı sona erenlere ili�?kin bildirim ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinde yer alan sandıklara, sandık i�?tirakçili�?inin ba�?lama veya sona ermesine ili�?kin bildirimi, süresi içinde ya da Kurumca belirlenen �?ekle ve usule uygun olarak yapmayanlar veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutuldu�?u halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında, bir takvim ayında i�?lenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını a�?mamak kaydıyla her bir sigortalı veya sandık i�?tirakçisi için asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.

Mahkeme kararına, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmi�? memurlarınca yapılan tespitler veya di�?er kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gere�?ince yapacakları soru�?turma, denetim ve incelemelere ya da kamu idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere,

Sigortalı i�?ten çıkı�? bildirgesinin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendili�?inden 30 gün içinde verilmesi ve söz konusu cezaların ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde, öngörülen cezalar dörtte bir oranına kar�?ılık gelen tutar üzerinden uygulanır. Pe�?in ödeme halinde ayrıca dörtte bir oranında indirim yapılır.

Genel sa�?lık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları ki�?ilere ait bilgi giri�?lerini süresinde yapmayanlar ile bakmakla yükümlü olunan ki�?i olmayanlara ait bilgi giri�?i yapanlara ne kadar idari para cezası uygulanır?

Kurum, genel sa�?lık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları ki�?ilerin genel sa�?lık sigortasından yararlanmalarına esas bilgilerinin, sa�?layaca�?ı elektronik alt yapı üzerinden girilmesini kamu idarelerinden, i�?verenlerden ve köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlardan isteme yetkisine sahiptir.

Genel sa�?lık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları ki�?ilere ait bilgi giri�?lerini süresinde yapmayanlar ile bakmakla yükümlü olunan ki�?i olmayanlara ait bilgi giri�?i yapanlara asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.

Ticari taksi, dolmu�? ve benzeri nitelikteki �?ehir içi toplu ta�?ıma aracı i�?yerlerinde çalı�?anlar ve kısmi süreli i�? sözle�?mesiyle bir veya birden fazla ki�?i tarafından çalı�?tırılan ile ilgili bildirim veya kontrol yükümlülü�?ünün yerine getirilmemesi halinde ne kadar idari para cezası uygulanır?

Ticari taksi, dolmu�? ve benzeri nitelikteki �?ehir içi toplu ta�?ıma aracı i�?yerleri ile 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlı�?ınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli i�? sözle�?mesiyle bir veya birden fazla ki�?i tarafından çalı�?tırılan ve çalı�?tıkları ki�?i yanında ay içerisinde çalı�?ma saati süresine göre hesaplanan çalı�?ma gün sayısı 10 günden az olan ki�?ilerin sigortalılıkları, bu madde kapsamında kendileri tarafından 30 gün üzerinden prim ödemeleri suretiyle sa�?lanır.

Bu ki�?ilere ait yapılması gereken bildirim veya kontrol yükümlülü�?ünün yerine getirilmemesi halinde, her bir fiil için asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.

İdari para cezalarına nasıl itiraz edilir?

İdarî para cezaları ilgiliye tebli�? ile tahakkuk eder. Tebli�? tarihinden itibaren 15 gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebli�? tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine ba�?vurabilirler. Bu süre içinde ba�?vurunun yapılmamı�? olması halinde, idari para cezası kesinle�?ir.

İdari para cezalarının iptali için hangi mahkemede dava açılır?

Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebli�? tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine ba�?vurabilirler.

Bu süre içinde ba�?vurunun yapılmamı�? olması halinde, idari para cezası kesinle�?ir.

Mahkemeye ba�?vurulması idari para cezasının takip ve tahsilini durdurmaz. Tebli�? tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmeyen idari para cezaları, hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.

İdari para cezası pe�?in olarak ödendi�?inde indirim yapılır mı?

İdarî para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna ba�?vurulmadan önce tebli�? tarihinden itibaren 15 gün içinde pe�?in ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir.

Pe�?in ödeme idari para cezasına kar�?ı yargı yoluna ba�?vurma hakkını etkilemez. Ancak Kurumca veya mahkemece Kurum lehine karar verilmesi halinde, daha önce tahsil edilmemi�? olan dörtte birlik ceza tutarı, gecikme cezası dikkate alınarak tahsil edilir.

İdari para cezalarında zamana�?ımı kaç yıldır?

İdarî para cezaları on yıllık zamana�?ımı süresine tabidir. Zamana�?ımı süresi, fiilin i�?lendi�?i tarihten itibaren ba�?lar.

İdarî para cezaları hakkında, 5510 sayılı Kanun ve 16/5/2006 tarihli ve 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununda hüküm bulunmayan hallerde 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır.

Kısa çalı�?ma nedir?

Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle i�?yerindeki haftalık çalı�?ma sürelerinin geçici olarak önemli ölçüde azaltılması veya i�?yerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması halleridir.

Bu gibi durumlarda i�?yerinde üç ayı a�?mamak üzere kısa çalı�?ma yapılabilir.

Bu Kanuna göre sigortalı sayılan ki�?ileri hizmet akdine tabi olarak çalı�?tıran i�?veren, kısa çalı�?ma talebini, derhal gerekçeleri ile birlikte Türkiye İ�? Kurumuna, varsa toplu i�? sözle�?mesi tarafı sendikaya bir yazı ile bildirir. Talebin uygunlu�?unun belirlenmesine ili�?kin usul ve esaslar, ilgili kurum ve kurulu�?ların da görü�?ü alınarak �?alı�?ma ve Sosyal Güvenlik Bakanlı�?ınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Kısa çalı�?ma halinde İ�?sizlik Sigortası Fonundan kısa çalı�?ma ödene�?i ödenir.

Kısa çalı�?ma ödene�?ine nasıl hak kazanılır?

İ�?çinin kısa çalı�?ma ödene�?ine hak kazanabilmesi için, hizmet akdinin feshi hariç i�?sizlik sigortası hak etme ko�?ullarını yerine getirmesi gerekir.

Kısa çalı�?ma ödene�?ine nasıl hesaplanır?

Günlük kısa çalı�?ma ödene�?i; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60'ıdır.

Bu �?ekilde hesaplanan kısa çalı�?ma ödene�?i miktarı, 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesine göre 16 ya�?ından büyük i�?çiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150'sini geçemez.

Kısa çalı�?ma ödene�?inden yararlananlara ait sigorta primlerinin aktarılması ve sa�?lık hizmetlerinin sunulmasına ili�?kin i�?lemler 5510 sayılı Kanunda belirtilen esaslar çerçevesinde yürütülür.

Kısa çalı�?ma ödene�?i olarak yapılan ödemeler ba�?langıçta belirlenen i�?sizlik ödene�?i süresinden dü�?ülür.

Zorlayıcı sebeplerle kısa çalı�?ma yapılması halinde, kısa çalı�?ma ödene�?i ödemeleri 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve aynı Kanunun 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra ba�?lar.

Bu maddede yer alan kısa çalı�?ma ödene�?inin süresini altı aya kadar uzatmaya ve i�?sizlik ödene�?inden mahsup edilip edilmeyece�?ini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.

İ�?verenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte i�?verenden tahsil edilir.

İ�?sizlik sigortası nedir?

Bir i�?yerinde çalı�?ırken, çalı�?ma istek, yetenek, sa�?lık ve yeterlili�?inde olmasına ra�?men, herhangi bir kasıt ve kusuru olmaksızın i�?ini kaybeden sigortalılara i�?siz kalmaları nedeniyle u�?radıkları gelir kaybını belli süre ve ölçüde kar�?ılayan, sigortacılık tekni�?i ile faaliyet gösteren zorunlu sigortadır.

Sigortalılı�?ın ba�?lamasıyla birlikte, sigortalılar ile bunların i�?verenlerinin sigorta hak ve yükümlülükleri de i�?lemeye ba�?lar.

İ�?veren; hizmet akdi i�?veren tarafından sona erdirilen, sigortalı tarafından haklı nedenle feshedilen, i�?yerinin el de�?i�?tirmesi veya ba�?kasına geçmesi, kapanması veya kapatılması, i�?in veya i�?yerinin niteli�?inin de�?i�?mesi nedenleriyle i�?ten çıkarılan sigortalılar hakkında örne�?i Kurumca hazırlanacak üç nüsha i�?ten ayrılma bildirgesi düzenleyip, 15 gün içinde bir nüshasını Kuruma göndermek, bir nüshasını sigortalı i�?size vermek ve bir nüshasını da i�?yerinde saklamakla yükümlüdür. Aksi halde 1.000 TL idari para cezası uygulanır.

İ�?sizlik sigortası primlerinin toplanmasından Sosyal Sigortalar Kurumu, di�?er her türlü hizmet ve i�?lemlerin yapılmasından İ�? ve İ�?çi Bulma Kurumu Genel Müdürlü�?ü görevli, yetkili ve sorumludur.

İ�?sizlik sigortası ödene�?i kimleri kapsar?

Bu Kanun,

-Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�?veren tarafından çalı�?tırılanları,

-4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli i�? sözle�?mesi ile çalı�?anlardan i�?sizlik sigortası primi ödeyen iste�?e ba�?lı sigortalıları,

-Ticari taksi, dolmu�? ve benzeri nitelikteki �?ehir içi toplu ta�?ıma aracı i�?yerleri çalı�?anlarını,

-Hizmet akdine ba�?lı olmaksızın kendi adına ve hesabına ba�?ımsız çalı�?anlar tarafından Kültür ve Turizm Bakanlı�?ınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli i�? sözle�?mesiyle çalı�?tırılanları,

-506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde açıklanan sandıklara tabi sigortalıları, kapsar.

İ�?sizlik sigortası prim oranı kaçtır?

İ�?sizlik sigortası primi, sigortalının 5510 sayılı Kanunun 80 ve 82 nci maddelerinde belirtilen prime esas aylık brüt kazançlarından;

-  % 1 sigortalı,

-  % 2 i�?veren,

-  %1 Devlet payı olarak alınır.

-  İste�?e ba�?lı sigortalılardan i�?sizlik sigortası primini ödeyenlerden ise % 1 sigortalı ve % 2 i�?veren payı alınır.

İ�?sizlik sigortasına i�?verenlerce ödenen primler kazancın tespitinde gider olarak kabul edilir, sigortalılarca ödenen primler de gerçek ücretin hesaplanmasında gelir vergisi matrahından indirilir.

İ�?sizlik sigortası ödene�?ine hak kazanma �?artları nelerdir?

Bu Kanun uyarınca sigortalı sayılanlardan hizmet akitleri a�?a�?ıda belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona erenler, Kuruma süresi içinde �?ahsen ba�?vurarak yeni bir i�? almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri ve bu Kanunda yer alan prim ödeme ko�?ullarını sa�?lamı�? olmaları kaydıyla i�?sizlik ödene�?i almaya hak kazanırlar.

a) Hizmet akdi i�?veren tarafından sona erdirilmi�? olmak,

b) Hizmet akdi, süresi belli olsun veya olmasın sürenin bitiminden önce veya bildirim önelini beklemeksizin haklı nedenle sigortalı tarafından feshedilmi�? olmak,

c) İ�?yerinin el de�?i�?tirmesi veya ba�?kasına geçmesi, kapanması veya kapatılması, i�?in veya i�?yerinin niteli�?inin de�?i�?mesi nedenleriyle i�?ten çıkarılmı�? olmak.

İ�?sizlik sigortası ödene�?ine nasıl ba�?vurulur?

Sigortalı i�?sizin, ödeme ve hizmetlerden yararlanabilmesi için i�?ten ayrılma bildirgesi ile birlikte hizmet akdinin feshedildi�?i tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde Kuruma (İ�?kur) do�?rudan veya elektronik ortamda ba�?vurması gerekir. Mücbir sebepler dı�?ında, ba�?vuruda gecikilen süre i�?sizlik ödene�?i almaya hak kazanılan toplam süreden dü�?ülür.

İ�?sizlik sigortası ödene�?i nasıl hesaplanır?

Sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. Bu �?ekilde hesaplanan i�?sizlik ödene�?i miktarı, 4857 sayılı İ�? Kanununun göre onaltı ya�?ından büyük i�?çiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez.

İ�?sizlik sigortası ödene�?i ne kadar süre ödenir?

Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalı�?mı�? olanlardan, son üç yıl içinde;

a) 600 gün sigortalı olarak çalı�?ıp i�?sizlik sigortası primi ödemi�? olan sigortalı i�?sizlere 180 gün,

b) 900 gün sigortalı olarak çalı�?ıp i�?sizlik sigortası primi ödemi�? olan sigortalı i�?sizlere 240 gün,

c) 1080 gün sigortalı olarak çalı�?ıp i�?sizlik sigortası primi ödemi�? olan sigortalı i�?sizlere 300 gün,

Süre ile i�?sizlik ödene�?i verilir.

İ�?sizlik ödene�?i her ayın sonunda aylık olarak i�?sizin kendisine ödenir.

İlk i�?sizlik ödene�?i ödemesi ise ödene�?e hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yapılır. İ�?sizlik ödene�?i damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

İ�?sizlik ödene�?i, nafaka borçları dı�?ında haciz veya ba�?kasına devir ve temlik edilemez.

Sigortalının kusurundan kaynaklandı�?ı belirlenen fazla ödemeler yasal faizi ile birlikte geri alınır.

�?len sigortalı i�?sizlere ait fazla ödemeler geri tahsil edilmez.

Sigortalı, i�?sizlik ödene�?inden yararlanma süresini doldurmadan tekrar i�?e girer ve i�?sizlik sigortası ödene�?inden yararlanmak için bu Kanunun öngördü�?ü �?artları yerine getiremeden yeniden i�?siz kalırsa, daha önce hak etti�?i i�?sizlik ödene�?i süresini dolduruncaya kadar bu haktan yararlanmaya devam eder. Bu Kanunun öngördü�?ü �?artları yerine getirmek suretiyle yeniden i�?siz kalınması halinde ise, sadece bu yeni hak sahipli�?inden do�?an süre kadar i�?sizlik ödene�?i ödenir.

İ�?sizlik sigortası ödemesi yapılanların bu dönemdeki genel sa�?lık sigortası primleri Kurum tarafından kar�?ılanır.

İ�?sizlik sigortası ödene�?i hangi ko�?ullarda iptal edilir?

İ�?sizlik ödene�?i almakta iken;

a)Kurumca teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalı�?tıkları i�?in ücret ve çalı�?ma ko�?ullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir i�?i haklı bir nedene dayanmaksızın reddeden,

b)İ�?sizlik ödene�?i aldı�?ı sürede gelir getirici bir i�?te çalı�?tı�?ı veya herhangi bir sosyal güvenlik kurulu�?undan ya�?lılık aylı�?ı aldı�?ı tespit edilen,

c)Kurum tarafından önerilen meslek geli�?tirme, edindirme ve yeti�?tirme e�?itimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine kar�?ın devam etmeyen,

d)Haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan ça�?rıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyen,

Sigortalı i�?sizlerin i�?sizlik ödenekleri kesilir.

Ancak (c) ve (d) bendlerinde öngörülen ödeneklerin kesilme gerekçesinin ortadan kalkması halinde, i�?sizlik ödene�?i ödenmesine yeniden ba�?lanır. �?u kadarki bu suretle yapılacak ödemenin süresi ba�?langıçta belirlenmi�? olan toplam hak sahipli�?i süresinin sonunu geçemez.

Muvazzaf askerlik dı�?ında herhangi bir nedenle silah altına alınanlarla hastalık ve analık nedeniyle geçici i�? göremezlik ödene�?i almaya hak kazanan sigortalı i�?sizlerin i�?sizlik ödeneklerinin ödenmesi bu durumların devamı süresince durdurulur.

İ�?sizlik sigortasında te�?vik uygulaması nasıl yapılmaktadır?

İ�?sizlik ödene�?i alanların;

“i�?e alındı�?ı tarihten önceki aydan ba�?layarak i�?e alan i�?yerine ait son altı aylık dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak i�?e alınması kaydıyla,”

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primi tutarının yüzde biri olmak üzere i�?çi ve i�?veren payı sigorta primleri ile genel sa�?lık sigortası primi, kalan i�?sizlik ödene�?i süresince Fondan kar�?ılanır.

Bu süre ba�?langıçta belirlenen toplam hak sahipli�?i süresinden dü�?ülür.

Söz konusu primlerin İ�?sizlik Sigortası Fonundan kar�?ılanabilmesi için i�?verenlerin çalı�?tırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi, varsa prime esas alt kazanç sınırı ile prime esas kazanç arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta kollarına ili�?kin prim tutarı farkı ile i�?sizlik sigortası primlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna ödemi�? olması �?arttır.

Bu maddede düzenlenen te�?vik, 5510 sayılı Kanun kapsamında bulunanlarla aynı �?artlarda olmak üzere 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de uygulanır.

Bu destek unsurundan di�?er ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan i�?verenler; aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. Bu durumda, i�?verenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca, i�?çinin, i�?ten ayrıldı�?ı i�?yerinde tekrar i�?e ba�?laması halinde bu te�?vik hükümlerinden yararlanılamaz.

İ�?sizlik sigortasının ödenme süresi içinde ödenmesi gereken geçici i�? göremezlik ödene�?inin miktarı i�?sizlik ödene�?i miktarından fazla olamaz.

Te�?vik uygulaması hangi tarihler arasında geçerlidir?

01/03/2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 31/12/2015 tarihine kadar i�?e alınan her bir sigortalı için geçerlidir.

Bakanlar Kurulu, bu maddenin uygulanma süresini 2015 yılından itibaren be�? yıla kadar uzatmaya yetkilidir.

Te�?vik uygulamasının �?artları nelerdir?

506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personelin ve özel sektör i�?verenlerince i�?e alınan ve fiilen çalı�?tırılanların;

- İ�?e alındıkları tarihten önceki altı aya ili�?kin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dı�?ında olmaları,

- Aynı döneme ili�?kin i�?e alındıkları i�?yerinden bildirilen prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları,

- A�?a�?ıda belirtilen di�?er ko�?ulları da sa�?lamaları gerekir.

Te�?vik uygulaması hangi prim ödemelerini kapsamaktadır?

�?zel sektör i�?verenlerince i�?e alınan ve fiilen çalı�?tırılanların; 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin i�?veren hisselerine ait tutarı, i�?e alındıkları tarihten itibaren İ�?sizlik Sigortası Fonundan kar�?ılanır.

Bu maddeyle sa�?lanan destek unsuru, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi uygulandıktan (%5’lik indirim) sonra kalan sigorta primlerinin i�?veren hisselerine ait oranı üzerinden, bu maddede belirtilen esaslar dikkate alınarak uygulanır.

Te�?vik uygulaması kimleri ne kadar süre kapsamaktadır?

a) 18 ya�?ından büyük ve 29 ya�?ından küçük erkekler ile 18 ya�?ından büyük kadınlardan;

1) Mesleki yeterlik belgesi sahipleri için kırksekiz ay süreyle,

2) Mesleki ve teknik e�?itim veren orta veya yüksek ö�?retimi veya Türkiye İ�? Kurumunca düzenlenen i�?gücü yeti�?tirme kurslarını bitirenler için otuzaltı ay süreyle,

3) (1) ve (2) numaralı alt bentlerde sayılan belge ve niteliklere sahip olmayanlar için yirmidört ay süreyle,

b) 29 ya�?ından büyük erkeklerden (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde sayılan belge ve niteliklere sahip olanlar için yirmidört ay süreyle,

c) (a) ve (b) bentleri kapsamına girenlerin Türkiye İ�? Kurumuna kayıtlı i�?sizler arasından i�?e alınmaları halinde ilave olarak altı ay süreyle,

ç) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalı�?makta iken, bu maddenin yürürlü�?e girdi�?i tarihten sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik e�?itim veren orta veya yüksek ö�?retimi bitirenler için oniki ay süreyle,

d) 18 ya�?ından büyüklerden bu fıkranın (a), (b) ve (ç) bentlerine girmeyenlerin Türkiye İ�? Kurumuna kayıtlı i�?sizler arasından i�?e alınmaları halinde altı ay süreyle, uygulanır.

Te�?vik uygulamasından yararlanma �?artları nelerdir?

İ�?veren hissesine ait primlerin Fondan kar�?ılanabilmesi için i�?verenlerin çalı�?tırdıkları sigortalılarla ilgili olarak;

- 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi,

- Sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarını yasal süresi içinde ödemesi,

- Kapsama giren sigortalının i�?e alındı�?ı i�?yerinden dolayı Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ili�?kin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması �?arttır.

Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ili�?kin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilmi�? veya ilgili di�?er kanunlar uyarınca prim borçlarının yeniden yapılandırılmı�? ve taksitlendirilmi�? olması, bu tecil, taksitlendirme ve yeniden yapılandırma devam etti�?i sürece i�?verenlerin bu fıkra hükmünden yararlanmasına engel te�?kil etmez.

Destek unsurundan yararlanabilmek için sigortalıların sahip oldukları mesleki yeterlik, mesleki ve teknik e�?itim veren orta veya yüksek ö�?retim kurumları veya Türkiye İ�? Kurumunca düzenlenen i�?gücü yeti�?tirme kurslarına ili�?kin belgelerde belirtilen meslek ya da alanlarda i�?e alınmaları ve/veya çalı�?ıyor olmaları gerekir. Aynı sigortalı için bir kez yararlanılabilir. Sigortalı, destek süresini tamamlamadan i�?siz kalması halinde, kalan süreden yeniden yararlanamaz.

Ancak yukarıdaki (a) bendi kapsamına girenlerin, aynı bent kapsamında yeniden i�?e alınmaları ve (1) veya (2) numaralı alt bentlerde sayılan belge ve nitelikleri bu dönemde temin etmeleri halinde destekten yeniden yararlanabilirler. Bu durumda ilk yararlanma süresi, ikincisinden dü�?ülür ve toplam yararlanma süresi en son yararlanılan destek için maddede öngörülen süreyi a�?amaz.

Te�?vik uygulaması kapsamına girmeyen i�?ler nelerdir?

1- 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kurulu�?lara ait i�?yerleri,

2- 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anla�?ma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım i�?leri,

3- 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım i�?lerine ili�?kin i�?yerleri,

4- Sosyal güvenlik destek primine tabi çalı�?anlar,

5- Yurt dı�?ında çalı�?an sigortalılar hakkında uygulanmaz.

Te�?vik uygulamasından hangi i�?verenler yararlanamaz?

5510 sayılı Kanun gere�?ince yapılan kontrol ve denetimlerde, çalı�?tırdı�?ı ki�?ileri sigortalı olarak bildirmedi�?i tespit edilen i�?verenler bir yıl süreyle bu maddeyle sa�?lanan destek unsurlarından yararlanamaz.

Fondan kar�?ılanan prim tutarları, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.